Μπράβο στη χαρτοπετσέτα και τα κέρματα!

Ο κορωνοϊός αναδεικνύει δυο παραμελημένα αντικείμενα της καθημερινότητας: χαρτοπετσέτες και κέρματα. Δυο επιστημονικές έρευνες αποδεικνύουν πως είναι πιο ασφαλή απέναντι στους ιούς.

Τι κοινό έχουν οι χαρτοπετσέτες με τα κέρματα; Και τα δυο τα τελευταία χρόνια είναι εκτός μόδας. Σε εστιατόρια, αεροδρόμια και σιδηροδρομικούς σταθμούς έχουν σχεδόν εξαφανιστεί οι χαρτοπετσέτες μιας χρήσης και τη θέση τους έχουν πάρει συσκευές που εκπέμπουν θερμό αέρα ώστε να στεγνώνουν πιο εύκολα τα χέρια.

Οι διαχειριστές των κτηρίων δικαιολογούν την απόφασή τους λέγοντας πως δεν θέλουν να δημιουργούν σκουπίδια. Ίσως όμως και η εξοικονόμηση πόρων να είναι ένας επίσης σημαντικός παράγοντας.

Παρόμοια είναι η κατάσταση με τα κέρματα. Στην ΕΕ το τελευταίο διάστημα ολοένα και συχνότερα γίνεται συζήτηση για την κατάργηση των κερμάτων. Οι πελάτες το βρίσκουν μάλλον εκνευριστικό να παίρνουν ρέστα πολύ μικρής αξίας ενώ υπάρχει και το επιχείρημα πως η παραγωγή τους είναι ακριβότερη από την αξία που αντιπροσωπεύουν. Εκτός αυτού, εάν οι συναλλαγές γίνονται μέσω καρτών, οι αρχές μπορούν να ελέγξουν καλύτερα τους φοροφυγάδες.

Εθελοντές που μόλυναν τα χέρια τους

Το παλιό καλό στέγνωμα

Δυο επιστημονικές έρευνες έρχονται όμως τώρα να αποκαταστήσουν την τιμή της χαρτοπετσέτας και των κερμάτων. Οι έρευνες θα παρουσιάζονταν στις 18 Απριλίου στο Παρίσι στο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας για την Κλινική Μικροβιολογία και τις Μολυσματικές Ασθένειες, το οποίο όμως αναβλήθηκε λόγω του κορωνοϊού.

Οι επιστήμονες  Ίνες Μούρα και Ντουνκάν Έβιν από το πανεπιστήμιο του Λιτς με τον καθηγητή τους Μαρκ Γουίλκοξ εξέτασαν πόσο γρήγορα τα μικρόβια μετά την επίσκεψη στην τουαλέτα κατανέμονται σε επιφάνειες ανάλογα με τον εάν στεγνώνει κανείς τα χέρια του με μηχάνημα θερμού αέρα ή με χαρτοπετσέτες μιας χρήσης.

Στην έρευνα πήρα μέρος τέσσερις εθελοντές, των οποίων τα χέρια μολύνθηκαν με βακτηριοφάγους εντελώς ακίνδυνους για την υγεία του ανθρώπου. Οι βακτηριοφάγοι είναι ειδική κατηγορία ιών που προσβάλλουν βακτήρια. Οι εθελοντές στη συνέχεια δεν έπλυναν καλά τα χέρια τους, μόνο τα έβρεξαν. Έτσι οι επιστήμονες μελέτησαν κακοπλυμένα χέρια.

Σύντομα εκτός μόδας;

Στη συνέχεια τα στέγνωσαν οι μισοί με ηλεκτρικό μηχάνημα που εκπέμπει θερμό αέρα και οι άλλοι με χαρτοπετσέτες μιας χρήσης θέλοντας να διαπιστώσουν πόσο διάστημα έμεναν οι ιοί πάνω στα χέρια και εάν αυτοί αργότερα μεταφέρονταν στα ρούχα αλλά και σε αντικείμενα όπως πόμολα πόρτας, κουδούνια, κουμπιά του ασανσέρ, καρέκλες σε αίθουσες αναμονής αλλά ακόμα και πάνω σε στηθοσκόπια, τηλέφωνα και καρέκλες γραφείου.

Το αποτέλεσμα ήταν ότι τόσο οι χαρτοπετσέτες όσο και ο θερμός αέρας περιόριζαν την μόλυνση. Αλλά στις 10 από τις 11 φορές οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι «η μόλυνση ήταν πολύ πιο μεγάλη στο περιβάλλον μετά τη χρήση θερμού αέρα σε σύγκριση με τη χαρτοπετσέτα». Και μάλιστα η μόλυνση αυτή ήταν δέκα φορές μεγαλύτερη σε επιφάνειες, στη δε ιατρική ποδιά πέντε φορές. Οι επιστήμονες λοιπόν συνέστησαν στα νοσοκομεία να παραιτηθούν από τη χρήση συσκευών εκπομπής θερμού αέρα και να τα αντικαταστήσουν με χαρτοπετσέτες.

Νικητές τα κέρματα των πέντε σεντ

Πιο καθαρά απ' τα χαρτονομίσματα

Μια άλλη επιστημονική ομάδα υπό τον καθηγητή Γιοχάνες Κνόμπλοχ από το πανεπιστημιακό νοσοκομείο του Αμβούργου-Έπεντορφ εξέτασαν τα κέρματα και τα χαρτονομίσματα. Οι επιστήμονες μόλυναν χαρτονομίσματα των 5 ευρώ και κέρματα των 5, 50 σεντ και 1 ευρώ με τα βακτήρια Enterococcus faecium και Staphylococcus aureus.

Η σύνθεση των κερμάτων είναι διαφορετική. Αυτά των 5 σεντ έχουν πυρήνα από ατσάλι και εξωτερικά καλύπτονται από χαλκό. Τα κέρματα των 50 σεντ αποτελούνται από 89% χαλκό, 5% αλουμίνιο, 5% ψευδάργυρο και 1% κασσίτερο. Το κέρμα του ενός ευρώ αποτελείται από 75% χαλκό, 20% ψευδάργυρο και 5% νικέλιο ενώ ο εξωτερικός κύκλος που σχηματίζεται φαίνεται να χρυσίζει. Ο εσωτερικός κύκλος που σχηματίζεται φαίνεται αργυρός αλλά είναι κατά 75% χαλκός και 25% νικέλιο. Το χαρτονόμισμα είναι από βαμβάκι.

Χαρτονομίσματα: Απόλυτα φιλικά προς τα βακτήρια

Το αποτέλεσμα είναι ότι όλες οι επιφάνειες του χαλκού είχαν μια σαφώς αντιβακτηριδιακή δράση. Έτσι η μόλυνση με Staphylococcus aureus μειωνόταν μετά από 24 ώρες κατά 98,7% και 99,5% ανάλογα με τον τύπο του κέρματος. Για το βακτήριο Enterococcus faecium η μείωση ήταν ανάμεσα σε 96,8% και 99%. Στο χαρτί αντίθετα δεν υπήρχε καμία μείωση.

Είναι πιθανό ο χαλκός στα πόμολα της πόρτας για παράδειγμα να ανθίσταται ικανοποιητικά στον ιό SARS-CoV-2. Τα πόμολα από χαλκό είναι αποδεδειγμένο εδώ και χρόνια ότι είναι πολύ αποτελεσματικά απέναντι στα νοσοκομειακά βακτήρια.

Ίσως τώρα λοιπόν με την πανδημία του κορωνοϊού να ήταν μια καλή ευκαιρία να σκεφθούν οι κεντρικές τράπεζες στο μέλλον να κυκλοφορούν και κέρματα αξίας 5,10,20, 50 και 100 ευρώ.

Βέβαια οι ειδικοί προειδοποιούν ότι είναι πολύ πιο εύκολο να παραποιήσεις κέρματα σε σύγκριση με χαρτονομίσματα. Μια εναλλακτική λύση θα ήταν να πλένετε τα χαρτονομίσματα στους 60 βαθμούς Κελσίου και μαζί και το πορτοφόλι, αν βέβαια αυτό μπορεί να πλυθεί!

Τέλος, σύμφωνα με τους ειδικούς, οι πληρωμές με κάρτα ήταν και παραμένει ο πιο ασφαλής τρόπος συναλλαγών.

Φάμπιαν Σμιτ

Επιμέλεια: Μαρία Ρηγούτσου