Μετά από έξι εβδομάδες ξεκίνησαν ξανά οι διαπραγματεύσεις για το Brexit με τηλεδιάσκεψη. Εξαιτίας του κορωνοϊού πυκνώνουν οι φωνές για παράταση της μεταβατικής περιόδου. Το Λονδίνο πάντως εμμένει στο χρονοδιάγραμμα.
Τίποτα δεν σταματά τον κορωνοϊό. Ούτε το Brexit. O διαπραγματευτής της ΕΕ Μισέλ Μπαρνιέ και ο Βρετανός ομόλογος του Ντέιβιντ Φροστ ασθένησαν και οι δυο τον Μάρτιο και χρειάστηκαν χρόνο μέχρι να αναρρώσουν. Η κυβέρνηση στο Λονδίνο δεν το εξέλαβε πάντως ως σημάδι από τον ουρανό αλλά ζήτησε να συνεχιστούν οι συνομιλίες. Αυτή τη Δευτέρα ξεκίνησε ο δεύτερος γύρος των διαπραγματεύσεων. «Πρέπει σε όλα τα επίπεδα να κάνουμε προόδους» έγραψε ο κ. Μπαρνιέ στο twitter. Στόχος είναι μέχρι τον Ιούνιο να σημειωθεί ουσιαστική πρόοδος.
To πρόβλημα των τηλεδιασκέψεων και της χρονικής πίεσης
O Mισέλ Μπαρνιέ δεν μπορεί πλέον να ταξιδεύει και να ενημερώνει για το Brexit
Ανάμεσα σε άλλα, θα συζητηθεί το εμπόριο, η παροχή υπηρεσιών, η ενέργεια, οι μεταφορές και η αλιεία. Το πιο δύσκολο θέμα είναι το αποκαλούμενο "level playing field", διότι η ΕΕ ζητά από την Μεγάλη Βρετανία την αναγνώριση κανόνων ώστε να εγγυηθεί τις ίδιες προϋποθέσεις για την οικονομία και στις δυο πλευρές. Διπλωμάτες φοβούνται ότι οι τηλεδιασκέψεις θα αγγίξουν σύντομα τα όριά τους όταν εκτός από τις τεχνικές διαφορές θα πρέπει να ληφθούν και πολιτικές αποφάσεις.
Ακόμη για την ΕΕ θα μπορούσε να αποδειχθεί δύσκολη η διατήρηση της ενότητας, της διότι ο Μπαρνιέ δεν μπορεί να ταξιδεύει στις διάφορες πρωτεύουσες και να τις ενημερώνει για την πρόοδο που έχει σημειωθεί.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα όμως είναι η χρονική πίεση. Μέχρι τέλος Ιουνίου θα πρέπει να αξιολογηθεί η πρόοδος των συνομιλιών και ενδεχομένως να διατυπωθεί η παράκληση για παράταση διότι στις 31.12.2020 τελειώνει η μεταβατική περίοδος. Μέχρι τον Ιούνιο είναι προγραμματισμένοι τρεις γύροι διαπραγματεύσεων και σύμφωνα με διπλωμάτες φαντάζει ανέφικτο να μπορέσουν να γεφυρωθούν οι διαφορές μέσω τηλεδιασκέψεων.
Εκκλήσεις για παράταση
Παράταση της μεταβατικής περιόδου για το Brexit προτείνει η επικεφαλής του ΔΝΤ Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα
Πρόσφατα η επικεφαλής του ΔΝΤ Κρισταλίνα Γκεοργίεβα προέτρεψε να παραταθεί προληπτικά η μεταβατική περίοδος για το Brexit. Κατά τη γνώμη της δεν χρειάζεται να κάνουμε τη ζωή μας ακόμα πιο δύσκολη αφού αρκετά δύσκολη έχει γίνει ούτως ή άλλως εξαιτίας της πανδημίας του κορωνοϊού.
Και στη Μεγάλη Βρετανία όμως πυκνώνουν οι φωνές υπέρ της παράτασης. Τη Δευτέρα η κυβέρνηση της Σκωτίας ζήτησε την παράταση της μεταβατικής περιόδου κατά δυο χρόνια μέχρι το τέλος του 2022. Επίσης η συντηρητική εφημερίδα Times ζητάει αλλαγή πορείας από το μέχρι σήμερα ισχύον «Δόγμα Brexit». «Εάν έχουμε τύχη η οικονομία θα σέρνεται μέχρι το τέλος του χρόνου. Οι επιχειρήσεις όμως δεν μπορούν να ασχολούνται μέχρι τότε με το Brexit (…) Θα ήταν η Σύνοδος Κορυφής της ανευθυνότητας μια απότομη αλλαγή στις σχέσεις με την ΕΕ» γράφει η εφημερίδα.
Δημοσκοπήσεις δείχνουν πως τα δυο τρίτα των Βρετανών ψηφοφόρων τάσσονται υπέρ της παράτασης της μεταβατικής περιόδου και σχεδόν οι μισοί πιστεύουν ότι απαιτείται περισσότερος χρόνος.
Η εμμονή του Λονδίνου
Mόνο μια αλλαγή στους δείκτες της οικονομίες θα μπορούσε να πείσει τον Τζόνσον να αλλάζει στάση
«Η κοινή γνώμη δεν θα καταφέρει να αλλάξει τη θέση της κυβέρνησης» δηλώνει ο καθηγητής Άναντ Μένον από το Kings College του Λονδίνου. Το μόνο ίσως που θα μπορούσε να πείσει τον Τζόνσον να αλλάξει τη σκληρή του στάση θα ήταν μια πιο γρήγορη αρνητική αλλαγή των δεικτών της οικονομίας. Μέχρι τότε δηλώνει πως θα πρέπει να κάνει αυτό που υποσχέθηκε, δηλαδή να υλοποιήσει το Brexit.
Η ιδέα πίσω από αυτό είναι, στο τέλος, οι ζημιές από το Brexit και την πανδημία του κορωνοϊού να μπουν σε ένα καζάνι. Έτσι πολλοί συντηρητικοί πολιτικοί ελπίζουν να αποδώσουν στην πανδημία του κορωνοϊού τις αρνητικές συνέπειες του Brexit.
O Βρετανός καθηγητής δεν πιστεύει πάντως πως το Λονδίνο παίζει τώρα ένας είδος πόκερ με την ΕΕ ώστε να εκβιάσει καταστάσεις. Απλά η κυβέρνηση με τις σκληρές και σαφείς λέξεις του χρησιμοποίησε οχυρώθηκε πίσω από τη θέση της και μέχρι στιγμής δεν υπάρχει αντίλογος μέσα στους Τόρις.
Δεν είναι καιρός για εσπευσμένες υποχωρήσεις
Να ακούσουν τους Βρετανούς οι Ευρωπαίοι θεωρεί προτιμότερο η οικονομολόγος Μαρία Δεμερτζή από το Ινστιτούτο Μπρούγκελ των Βρυξελλών
«Η πανδημία του κορωνοϊού είναι ένα απίστευτο σοκ και θα οδηγήσει την οικονομία σε σκαμπανεβάσματα» δηλώνει η οικονομολόγος Μαρία Δεμερτζή από το Ινστιτούτο Bruegel στις Βρυξέλλες. Κατά τη γνώμη της μόνο η βρετανική κυβέρνηση θα πρέπει να λάβει τις αποφάσεις και η ΕΕ να κρατηθεί μακριά και να διαπραγματευθεί με βάση τις σχετικές οδηγίες.
«Θα έπρεπε να είμαστε όσο το δυνατόν πιο συνεργάσιμοι αλλά δεν είναι η σωστή στιγμή η ΕΕ να κάνει μεγάλες παραχωρήσεις. Εάν στο τέλος των συνομιλιών για το Brexit δεν υπάρχει μια ισορροπημένη συμφωνία τότε η ΕΕ θα ήταν σαν η ίδια να έβαζε αυτογκόλ» λέει.
Για την Ελληνίδα οικονομολόγο το καλύτερο για τους Ευρωπαίους θα ήταν να ακούσουν του Βρετανούς, να μην «δηλητηριάσουν» τη συζήτηση και να μην χάσουν την ψυχραιμία τους.
Μπάρμπαρα Βέζελ
Επιμέλεια: Μαρία Ρηγούτσου
