Σε ένα άλλο σημείο του πλανήτη, ένα ρωσικό Antonov, το τεράστιο τετρακινητήριο μεταγωγικό, που μπορεί να μεταφέρει 120 τόνους, θα κουβαλήσει την ίδια περίοδο δύο Air Crane στην Ευρώπη, ενώ για την Ελλάδα ξεκινά εκείνη την περίοδο και ο... Elvis, το N179AC, ένα ακόμη ελικόπτερο, που οι χειριστές συνοδεύουν με τις λέξεις «shake, rattle and roll», που χρησιμοποιούσε ο «Βασιλιάς του Ροκ εντ Ρολ», Έλβις Πρίσλεϊ. Η άνοιξη είναι η περίοδος που τα ιπτάμενα αυτά θηρία με τους λευκούς έλικες έχουν αρχίσει «μεταναστεύουν» με προορισμό τη γειτονιά μας.
Ιούλιος του 2021 και οι κάτοικοι της Θεσσαλονίκης βλέπουν ένα παράξενο πορτοκαλί ελικόπτερο να κινείται με έναν βροντερό θόρυβο από τους κινητήρες του ασταμάτητα, από τον Θερμαϊκό μέχρι το περιαστικό δάσος του Σεΐχ Σου και να εκτελεί ρίψεις ακριβείας, τόνων νερού, πάνω από τις φλόγες: είναι ένα «S-64 Air Crane», που συντονίζεται με τα αεροσκάφη για μια αποστολή κατάσβεσης. Έχει ήδη άλλωστε ληφθεί η απόφαση, όπως ανακοίνωσε ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας και Διαχείρισης Κρίσεων, Νίκος Χαρδαλιάς, ένα ελικόπτερο του τύπου να εδρεύει στη Θεσσαλονίκη.
21 χρόνια στην Ελλάδα, φτιαγμένα στο χέρι
Εκ των πρωταγωνιστών, μαζί με τα Canadair, αλλά και άλλους τύπους εναέριων μέσων, που έχουν μισθωθεί για την αντιπυρική σεζόν, το θηριώδες... άκομψο αλλά ευέλικτο σαν μια μπαλαρίνα ελικόπτερο δεν είναι νέα θέαση στους ουρανούς της χώρας μας. Από το ένα μόλις ελικόπτερο που μισθώθηκε το 2000 μέχρι τα 10 ελικόπτερα το 2021, η εταιρία έχει συμπληρώσει 21 χρόνια παρουσίας στην Ελλάδα.
Πέντε «S-64 Air Crane» της «Erickson Incorporated» ήρθαν για τη φετινή αντιπυρική περίοδο στην Ελλάδα από την Αυστραλία, αφού εργάστηκαν εκεί για κατάσβεση πυρκαγιών, με τη χώρα να έχει ταλαιπωρηθεί σημαντικά από πυρκαγιές το 2019 και 2020. Τι είναι όμως «...το Έρικσον» όπως έμαθαν να το αποκαλούν οι Έλληνες;"
Πρόκειται για το απόκτημα και την περιουσία μιας εταιρείας, που διαθέτει στόλο ειδικών ελικοπτέρων αεροπυρόσβεσης (σ.σ τύπος S-64 Aircrane Helitanker) στα Πυροσβεστικά Σώματα χωρών ανά τον κόσμο που αντιμετωπίζουν δασικές πυρκαγιές, όπως η Ελλάδα.
Γιατί το κάθε «S-64 Air Crane» έχει το δικό του... μικρό όνομα; Γιατί είναι πολύ, πολύ λίγα σε αριθμό συνολικά και γιατί κάθε ένα έχει τη δική του ιστορία σε μάχες κατάσβεσης δασικών και όχι μόνο πυρκαγιών σε όλο τον πλανήτη. Kάθε τέτοιο ελικόπτερο έχει φτιαχτεί κυριολεκτικά στο χέρι από μια ειδική, μικρή γραμμή παραγωγής και ενσωματώνει μηχανολογικές λύσεις όπως η περίεργη «προβοσκίδα» τους, το «sea snorkel», που αναπτύχθηκε μόλις το 2000.
Πώς δημιουργήθηκε αυτή η εταιρία και αυτό το μέσο αεροπυρόσβεσης;
Η εταιρία ιδρύθηκε από τον Jack Erickson -και προφανώς έτσι έγινε και η ονοματοδοσία- και ο ιδρυτής της αρχικά ασχολήθηκε με την εναέρια συγκομιδή. Στη συνέχεια η εταιρία ανέλαβε κάποιες αποστολές αεροπυρόσβεσης, με χρήση κουβάδων αεροπυρόσβεσης που κρέμονται με ιμάντες, στα δυτικά των ΗΠΑ, όπου επίσης υπάρχουν δασικές πυρκαγιές.
Το 1994 η εταιρία αποκτά τα δικαιώματα (σ.σ type certificate) για το συγκεκριμένο αεροσκάφος, την άδεια FAA, όπως ονομάζεται, από την εταιρία Sikorsky και έτσι η γίνεται πια η ίδια ο κατασκευαστής του συγκεκριμένου ελικοπτέρου. «Αμεσα αντιληφθήκαμε πως χρειαζόμαστε καλύτερη λύση για την αεροπυρόσβεση με αυτό το αεροσκάφος. Είναι ένα εκπληκτικό αεροσκάφος, ιδιαίτερα γερό, φτιαγμένο για διαρκή, επαναλαμβανόμενη εργασία, οπότε και αποφασίσαμε πως πρέπει να υπάρχει ένας καλύτερος τρόπος για να ρίχνεις νερό από τον αέρα, πέρα από έναν ιμάντα και έναν κουβά, που είναι αυτό που κάνουν άλλα ελικόπτερα. Έχουμε το δικό μας τμήμα μηχανολογίας και έτσι σχεδιάσαμε και αναπτύξαμε το σύστημα της δεξαμενής, που βλέπει κάποιος σήμερα, το «Hover Snorkel» που επιτρέπει στο ελικόπτερο να αιωρείται πάνω από μια πηγή νερού και να ρουφάει νερό πάρα πολύ γρήγορα», είχε εξηγήσει το 2018 ο Αντι Μιλς (Andy Mills), πρώην πρόεδρος της Commercial Aviation της εταιρίας «Erickson Incorporated» στο ΑΠΕ ΜΠΕ και το «Πρακτορείο 104,9FM».
Η επανάσταση για τον τύπο ήρθε από ελληνικές και ιταλικές ανάγκες δασοπυρόσβεσης όπως λίγο αργότερα και στη Γαλλία και την Αυστραλία όταν κοινοποιήθηκε στην εταιρία η απαίτηση να είναι δυνατή η λήψη και θαλασσινού νερού με το Hover Snorkel.
Οι καινοτομίες του ελικοπτέρου είναι πολλές, αφού πρέπει να αντέχει σε απίστευτες καταπονήσεις. Όταν ένα τέτοιο ελικόπτερο αιωρείται πάνω από το νερό και οι έλικες "πιέζουν" και με το κατώρευμα (προς τα κάτω κίνηση του αέρα ως αποτέλεσμα της κίνησης του έλικα), εισέρχεται αέρας αλατισμένος μέσα στους κινητήρες και προκαλεί διαβρώσεις. Έτσι οι τεχνικοί, πριν δύο δεκαετίες περίπου, κατέστησαν επιχειρησιακό αυτό το ειδικό σύστημα αναρρόφησης, το Sea Snorkel, που είναι τοποθετημένο πάνω στο ελικόπτερο.
Η νέα... προβοσκίδα αυτή σε σχέση με το προηγούμενο σύστημα που «φόρτωνε» τις δεξαμενές με γλυκό νερό έχει και μια ακόμη θετική παρενέργεια: επιτρέπει σε ένα ελικόπτερο να πετά με ταχύτητα 15 κόμβων προς τα μπροστά και έτσι να μπορούν να γεμίζουν οι δεξαμενές πιο γρήγορα καθώς χρησιμοποιείται το νερό από τη θάλασσα για την κατάσβεση. Το Sea Snorkel μάλιστα συνδυάστηκε και με άλλα νέα συστήματα όπως και με χειρισμό με ηλεκτρονικό υπολογιστή.
Έχει συνεισφέρει συνεπώς τρόπο και η Ελλάδα, με τις απαιτήσεις της δασοπυρόσβεσης που έχει η χώρα, ώστε να γίνει πολύ πιο αποτελεσματική η κατάσβεση με ένα τέτοιο τύπο ελικοπτέρου; Όπως είχε παραδεχτεί ο κ.Μίλς σε αυτή την εκτίμηση υπάρχει πράγματι μια δόση αλήθειας. «Δίνουμε μάχη με τις δασικές πυρκαγιές στην Ελλάδα σταθερά εδώ και πολλά χρόνια», εξήγησε «και αναπτύξαμε μεν το σύστημα της δεξαμενής στις ΗΠΑ για να χρησιμοποιηθεί σε δασικές πυρκαγιές μεγάλων εκτάσεων, αλλά η ανάπτυξη του συστήματος Sea Snorkel έγινε ως άμεση απάντηση στις ανάγκες κατάσβεσης δασικών πυρκαγιών στη χώρα σας και στην εγνωσμένη ανάγκη για την αναρρόφηση και χρήση θαλασσινού νερού. Έτσι ναι, βελτιώσαμε το σύστημα σε μεγάλο βαθμό, εξαιτίας των προσπαθειών μας στην Ελλάδα», παραδέχτηκε σχολιάζοντας την ελληνική "συνδρομή" στην βελτίωση του συγκεκριμένου εργαλείο δασοπυρόσβεσης.
Σωτήρης Κυριακίδης
