2023...Περίπου 45 χρόνια από τότε...Σήμερα αβοήθητοι άνθρωποι σε περιοχές της Ελλάδας, συνεχίζουν να πεθαίνουν αβοήθητοι απο έλλειψη ασθενοφόρων ή οδηγών τους. Τότε τους μετέφεραν στις πλάτες τους σε φορεία και πολύωρη πεζοπορία, συγγενείς και συγχωριανοί τους...
Όταν σκαλίζεις το φωτογραφικό αρχείο από το παρελθόν, αφήνεις τι μνήμες σου να καλπάσουν στο παρελθόν, αλλά ταυτόχρονα να θυμηθείς γεγονότα που απασχόλησαν όχι μόνο τα ελληνικά ΜΜΕ αλλά και διεθνή.
Δύο φωτογραφίες λοιπόν, από τα τέλη της 10τίας
του’70, που ξεκίνησαν από τα Γιάννινα, έκαναν διεθνή καριέρα και έβαλαν τις
βάσεις για να έλθουν ασθενοφόρα στα Γιάννινα, πριν ακόμη δημιουργηθεί το ΕΚΑΒ.
Την περίοδο εκείνη υπήρχε μόνο ένα ασθενοφόρο
στο νοσοκομείο «Χατζηκώστα» ένα παμπάλαιο περίεργο όχημα που δυστυχώς όσο κι αν
έψαξα δεν βρήκα φωτογραφία του. Ήταν ψηλό για να μπορεί να πηγαίνει και σε
ορεινές περιοχές, αλλά σπάνια κινούνταν εκεί και μόνο το καλοκαίρι. Τον
χειμώνα, οι ασθενείς ή οι τραυματίες, μεταφέρονταν στο «Χατζηκώστα» σε καρότσες
φορτηγών, τυλιγμένοι σε κουβέρτες ή βελέντζες, κι αν η κατάστασή τους ήταν
σοβαρή, κάποιοι δεν έφθαναν ζωντανοί. Ακόμη και στην πόλη ασθενείς και
τραυματίες μεταφέρονταν με φορτηγάκια, ταξί ή ιδιωτικά αυτοκίνητα, που
διέσχιζαν την πόλη, με αναμμένα φώτα και κορνάροντας δαιμονιωδώς, ακόμη κι αν
δεν υπήρχε κίνηση στους δρόμους.
Βλέπετε το ασθενοφόρο του¨Χατζηκώστα¨δεν ήταν
πάντα διαθέσιμο, πόσο μάλλον που υπήρχε μόνο ένας οδηγός. Αργότερα προστέθηκε
ένα ασθενοφόρο του ΙΚΑ, αλλά κι αυτό το χρησιμοποιούσε ο γιατρός για κατ’ οίκον
επισκέψεις ασθενών.
Δημοσιογράφος στην αρχή της καριέρας μου τότε,
ασχολούμουν συστηματικά για την έλλειψη ασθενοφόρων στα Γιάννινα με συνεχή
δημοσιεύματα. Ήταν –αν θυμάμαι καλα-, λίγο μετά ή ανάμεσα στις Γιορτές των
Χριστουγέννων και πληροφορήθηκα ότι υπήρχε ένας πολύ σοβαρά ασθενής από την
περιοχή των Καλαρρυτών που έπρεπε να μεταφερθεί στο νοσοκομείο, αλλά οι δρόμοι
ήταν δύσκολοι από τα χιόνια και τις λάσπες και δεν μπορούσε να φθάσει αυτοκίνητο, όχι
φυσικά ασθενοφόρο. Με ενημέρωσαν λοιπόν κάτοικοι, ότι, την άλλη μέρα θα τον
κατέβαζαν πεζή, στα «ξύλα», δηλ. σε φορείο.
Την άλλη μέρα μαζί με τον αείμνηστο φωτογράφο Νίκο Γκογκώνη, ξεκινήσαμε μέχρι το
σημείο που θα τον κατέβαζαν οι κάτοικοι και περιμέναμε…
Κοντά στο μεσημέρι, φάνηκαν να κατεβαίνουν σιγά-σιγά,
έχοντας τον ασθενή, πάνω σε ένα πρόχειρο φορείο, φτιαγμένο από δύο ξύλα. Ήταν
περίπου 12 άτομα συγχωριανοί του ασθενή, που στην πολύωρη διαδρομή τους,
άλλαζαν στην μεταφορά του φορείου. Κατάκοποι έφθασαν και σε λίγο με αυτοκίνητο ο ασθενής μεταφέρθηκε
στο «Χατζηκώστα».
Στον «Ηπειρωτικό Αγώνα» και «Τα ΝΕΑ»,
δημοσίευσα την επόμενη το ρεπορτάζ με τις δύο φωτογραφίες, αναλύοντας την
αθλιότητα μεταφοράς ασθενών στο νοσοκομείο, κυρίως από τις ορεινές περιοχές.
Τις επόμενες ημέρες οι φωτογραφίες
αναδημοσιεύτηκαν στις περισσότερες εφημερίδες και περιοδικά της Αθήνας και της
Θεσσαλονίκης, ενώ διεθνή ειδησεογραφικά πρακτορεία, τις μετέδωσαν σε όλο τον
κόσμο, όπου γνώρισαν μεγάλη δημοσιότητα, απο μεγάλα ΜΜΕ. Το θετικό είναι ότι μετά από τον
θόρυβο, στάλθηκε στα Γιάννινα και ένα ασθενοφόρο, παλιό, αλλά έλυνε κάποια
προβλήματα Το σημερινό ΕΚΑΒ ιδρύθηκε το
1985 από τον τότε υπουργό Υγείας Γιώργο Γεννηματά, οπότε τέτοιες εικόνες δεν
υπήρξαν πλέον…
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΥΡΟΥΣΗΣ