ΤΖΩΝ ΜΠΕΖΟΣ. Ο νέος ιδιοκτήτης της ιστορικής εφημερίδας "Ουάσιγκτον Πόστ", φυσικά πολυεκατομμυριούχος, αλλά...Το όνομα παραπέμπει σε Έλληνα αλλά θα πρέπει να διαλύσουμε την εθνική παρανόηση που θέλει τον Μπέζος ελληνικής καταγωγής και απόγονο ελλήνων μεταναστών στις Ηνωμένες Πολιτείες! Η μητέρα του είναι από το Τέξας, ο Τζεφ είναι καρπός ενός νεανικού έρωτά της και ο δεύτερος σύζυγός της, που τον υιοθέτησε, κατάγεται από την Κούβα - εξ ου και το... ελληνοπρεπές επίθετο Μπέζος!.
Αξίζει όμως να δούμε την ιστορία της "Ουάσιγκτον Πόστ", Πριν από ογδόντα χρόνια, το 1933, δικηγόροι που
εκπροσωπούσαν τον μεγιστάνα των μέσων ενημέρωσης Ουίλιαμ Ράντολφ Χερστ
κατέθεσαν πρόταση 800.000 δολαρίων για να εξαγοράσουν την Ουάσινγκτον Ποστ που
κινδύνευε με χρεοκοπία. Ενας ανώνυμος αγοραστής πρόσφερε 825.000 δολάρια. Κι
έτσι η εφημερίδα δεν έπεσε στα χέρια του Χερστ, αλλά του Γιουτζίν Μέγιερ, ο
οποίος είχε κερδίσει εκατομμύρια στη Γουολ Στριτ και στη συνέχεια ανέλαβε τη
διοίκηση της Fed - αλλά δεν είχε ιδέα από εφημερίδες.Την περασμένη εβδομάδα, η
Ουάσινγκτον Ποστ πουλήθηκε στον Τζεφ Μπέζος της Amazon.com, έναν άλλο πλούσιο
χωρίς εμπειρία από εφημερίδες. Υστερα από επτά χρόνια μείωσης των εσόδων της
εφημερίδας, οι απόγονοι του Μέγιερ αναγνώρισαν ότι δεν είχαν πια άλλες ιδέες
για τη μετάβασή της στην ψηφιακή εποχή.
Σύμφωνα με την εκδότρια της εφημερίδας Κάθριν Ουέιμουθ, «ίσως να
επιστρέφουμε σε μια εποχή που θα βλέπουμε ανθρώπους με χρήματα και πόρους να
είναι αφοσιωμένοι στη δημοσιογραφία». Πράγματι, ένας άνθρωπος σαν τον Τζεφ
Μπέζος - που η περιουσία του υπερβαίνει, σύμφωνα με το Forbes, τα 25
δισεκατομμύρια δολάρια - μοιάζει να ανταποκρίνεται πλήρως στις προδιαγραφές που
θα ήθελε η βιομηχανία των εφημερίδων.
Η βιομηχανία αυτή έχει πληγεί από την αποχώρηση των κληρονόμων των
μεγάλων αμερικανικών αυτοκρατοριών του Τύπου. Ανάμεσά τους είναι οι Τσάντλερ
(με μια ιστορία 114 ετών στους Λος Αντζελες Τάιμς) και οι Μπάνκροφτ (104 χρόνια
στην Ντάου Τζόουνς). Μόνο οι Σουλτσμπέργκερ (με 117 χρόνια στους Νιου Γιορκ
Τάιμς), οι Χερστ και οι Νιούχαουζ κρατούν ζωντανή τη φλόγα των οικογενειακών
δυναστειών.
Όταν ο Αλαν Μάτερ, ένας αναλυτής των μέσων ενημέρωσης,
ρωτήθηκε τι λόγους έχει ένας εύπορος επιχειρηματίας να αγοράσει μια εφημερίδα,
απάντησε: «Υποθέτω ότι έχει μια μεγάλη περιουσία που θέλει να την περιορίσει». Σε σύγκριση με τους
προσεκτικούς ιδιοκτήτες που διαδέχεται, ο Μπέζος έχει τα μάτια στραμμένα στο
μέλλον και είναι έτοιμος να λάβει ριζικές αποφάσεις. Σύμφωνα με τον Μάικλ
Μόριτς, ένα χρηματιστή της Σίλικον Βάλεϊ που ήταν πίσω από γίγαντες των μίντια
όπως η Google και η Yahoo, οι κινήσεις που ενδέχεται να κάνει ο Μπέζος είναι το
κλείσιμο της έντυπης έκδοσης και ο συνδυασμός της ψηφιακής έκδοσης της
Ουάσινγκτον Ποστ με το μπλογκ Politico.
Όπως επισημαίνουν όμως οι Φαϊνάνσιαλ Τάιμς, το μυστήριο παραμένει: γιατί
ο Μπέζος αποφάσισε να εισέλθει στον τομέα των εφημερίδων; Μπορεί κανείς
πράγματι να ελπίζει ότι αντιπροσωπεύει την επιστροφή του μοντέλου μιας
ιδιοκτησίας μέσων ενημέρωσης που διαπνέεται από καλές προθέσεις;Πολλοί
υποπτεύονται ότι με την κίνηση αυτή, ο Μπέζος θέλει απλώς να προωθήσει τα
συμφέροντά του. «Οι κυνικοί θα έλεγαν ότι αγοράζει τη φωνή του καλύτερου λόμπι
στην Ουάσινγκτον και δεν νομίζω ότι αυτό απέχει πολύ από την πραγματικότητα»,
επισημαίνει ο Ρότζερ ΜακΝάμι, ένας επενδυτής της Σίλικον Βάλεϊ που έχει
αγοράσει μετοχές στο Forber.
Πράγματι, αν η άσκηση μεγαλύτερης επιρροής είναι ο στόχος
του Μπέζος, γιατί να μην αγοράσει ένα έντυπο που διαβάζουν κάθε πρωί οι ισχυρές
πολιτικές ελίτ του πλανήτη; «Από όλες τις αμερικανικές εφημερίδες, αυτή που θα
ήθελα να έχω είναι η Ουάσινγκτον Ποστ, γιατί τη βλέπουν κάθε πρωί τα μέλη του
Κονγκρέσου», έλεγε πριν από έναν αιώνα ο Λόρδος Νόρθκλιφ, ένας βαρόνος των
βρετανικών μέσων ενημέρωσης. Η
Ποστ δεν έχει βέβαια την κυκλοφορία που είχε κάποτε. Εχει χάσει πάνω από το 40%
σε σχέση με τα ρεκόρ που είχε φτάσει πριν από 20 χρόνια. Και στο ψηφιακό πεδίο,
έχει κατηγορηθεί ότι επέτρεψε στο Politico να αποκτήσει μεγάλη επιρροή στην
Ουάσινγκτον, με αποτέλεσμα να υπονομευτεί η δική της ταυτότητα. Το γεγονός όμως
ότι δημοσιεύει τα έγγραφα του Εντουαρντ Σνόουντεν για τις αμερικανικές
παρακολουθήσεις υπενθυμίζει ότι η δύναμή της εξακολουθεί να είναι μεγάλη. Αν ο Μπέζος πιστεύει ότι
πρέπει να πληρώσει για να ακούγεται η φωνή του στην Ουάσινγκτον, δεν είναι ο
μόνος τεχνοκράτης της Δυτικής Ακτής που έχει αυτή την άποψη. Ηγετικά στελέχη
της τεχνολογίας και του Διαδικτύου με επικεφαλής τον Μαρκ Ζάκερμπεργκ εξετάζουν
το ενδεχόμενο να συνεισφέρουν ένα εκατομμύριο δολάρια ο καθένας για να λάβουν
μέρος στο φιλόδοξο λόμπι Fwd.us.
Τα 250 εκατομμύρια δολάρια που έδωσε ο Μπέζος για την Ποστ αποτελούν
βέβαια ένα πολύ μεγαλύτερο ποσό. Κι αν ο ίδιος αρνείται ότι σκοπεύει να
παρέμβει στην εκδοτική πολιτική της εφημερίδας, το βέβαιο είναι ότι το κύρος
του στην αμερικανική πρωτεύουσα θα είναι πλέον πολύ μεγαλύτερο.
(Πηγή: Financial Times)
