Πόση πραγματική εξουσία διαθέτει ο Γάλλος Πρόεδρος για να υλοποιήσει το πρόγραμμα που εξήγγειλε αυτή την εβδομάδα για την αναμόρφωση της Γαλλίας; Τεράστια, όπως προκύπτει από μια ματιά στο Σύνταγμα.
Κάποιοι πολιτικοί επιστήμονες, όταν αναφέρονται στο Γάλλο Πρόεδρο Εμμανουέλ Μακρόν, τον αποκαλούν «Δημοκρατικό Μονάρχη» ή ακόμα και «Αντιβασιλέα». Ο Γάλλος Πρόεδρος γενικότερα διαθέτει πολύ περισσότερες εξουσίες σε σύγκριση με τον Γερμανό ή τον Έλληνα ομόλογό του.
Για παράδειγμα, ο εκάστοτε Γάλλος Πρόεδρος είναι αυτός που καθορίζει την εξωτερική πολιτική της χώρας του και είναι ο μόνος που μπορεί να αποφασίσει για τη χρήση των πυρηνικών όπλων. Στη Γερμανία, σε περιόδους ειρήνης, μόνο ο υπουργός Άμυνας και το κοινοβούλιο μπορούν να αποφανθούν για την χρήση όπλων και στρατιωτικών αποστολών.
Επίσης ο κάτοχος του ύπατου αξιώματος είναι αυτός που διορίζει αλλά και διαλύει την κυβέρνηση. Ο κύριος Πρόεδρος είναι αυτός που προΐσταται του κυβερνητικού συμβουλίου και ορίζει την ατζέντα. Έχει ακόμα δικαίωμα να διαλύει το κοινοβούλιο και να προκηρύσσει εκλογές.
Αυτό που σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες λόγω της διάκρισης των εξουσιών φαντάζει αδιανόητο, στη Γαλλία είναι δυνατό. Ο Πρόεδρος έχει το δικαίωμα να ορίζει τα μέλη του Συνταγματικού Δικαστηρίου μέχρι και τον πρόεδρό του.
Οι υπερεξουσίες του Προέδρου
O Εμμανουέλ Μακρόν με το κυβερνητικό συμβούλιο
Ο κάτοχος του ύπατου αξιώματος μπορεί ακόμη να επιστρέφει νόμους και να ζητά εκ νέου σχετική συζήτηση στη βουλή. Σε περιόδους κρίσης και όταν απειλείται η δημόσια τάξη, έχει το δικαίωμα να αναλαμβάνει, σύμφωνα με το άρθρο 16 του Συντάγματος, τη νομοθετική και εκτελεστική εξουσία. Σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης μάλιστα δεν ορίζεται ανώτατο χρονικό όριο άσκησης των εν λόγω καθηκόντων. Ο Σαρλ ντε Γκωλ, ιδρυτής της σημερινής 5ης Δημοκρατίας, μετά το πραξικόπημα των συνταγματαρχών στην Αλγερία το 1961, έκανε χρήση αυτού του δικαιώματος.
Ο Πρόεδρος της χώρας δεν εκλέγεται από τα κόμματα αλλά απευθείας από το λαό και για το λόγο αυτό δεν έχει υποχρέωση να λογοδοτεί σε αυτά, ούτε καν στο δικό του κόμμα. Ωστόσο κάποιες φορές στο παρελθόν, ο Πρωθυπουργός ανάγκασε τον Πρόεδρο να φανεί πιο διαλλακτικός. Ο λόγος είναι ότι προέρχονταν από διαφορετικά κόμματα. Ορισμένες φορές η πολιτική αυτή «συγκατοίκηση», όπως την αποκαλούν οι πολιτικοί επιστήμονες, είναι αναπόφευκτη.
Τέλος, ο σημερινός ισχυρός άνδρας της χώρας ζει πραγματικά βασιλικά. Η αποζημίωσή του του ανέρχεται σε 240.000 ευρώ το χρόνο, 80.000 ευρώ λιγότερα σε σύγκριση με την Άνγκελα Μέρκελ και φυσικά διαμένει στο Ανάκτορο των Ηλυσίων Πεδίων ενώ κάνει χρήση των θερινών κατοικιών. Ακόμα απολαμβάνει τα πολυτελή γεύματα και μια θαυμάσια κάβα με 15.000 γαλλικά κρασιά. Το Λογιστήριο του Κράτους επαίνεσε πάντως τον προηγούμενο Πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ για τα πολλά εκατομμύρια που εξοικονόμησε σχετικά με την περιποίηση των καλεσμένων του.
Σε κάθε περίπτωση πάντως ο συνολικός προϋπολογισμός που διαθέτει ο Πρόεδρος της Γαλλίας φημολογείται ότι είναι διπλάσιος από αυτόν της βασίλισσας της Αγγλίας.
Βόλφγκανγκ Ντικ / Μαρία Ρηγούτσου
