Πέντε χρόνια μετά την έναρξη της δίκης παραμένουν ανοιχτά πολλά ερωτήματα για τη δράση της οργάνωσης με θύματα κυρίως Τούρκους και έναν Ελληνα. Για «θεσμικό ρατσισμό» κάνουν λόγο εκπρόσωποι των θυμάτων.
Η υπόσχεση της καγκελαρίου Μέρκελ από τον Φεβρουάριο του 2012 ότι πολύ γρήγορα θα χύνονταν άπλετο φως στην υπόθεση, που απασχόλησε τη γερμανική δικαιοσύνη και κοινή γνώμη, περισσότερο από κάθε άλλη στη μεταπολεμική ιστορίας της χώρας, δεν υλοποιήθηκε. Η πολύκροτη δίκη της νεοναζιστικής οργάνωσης NSU που ξεκίνησε σαν σήμερα πριν από πέντε χρόνια, βρίσκεται μεν στο τέλος της και ενδέχεται το καλοκαίρι να ανακοινωθεί η ετυμηγορία του δικαστηρίου, αλλά έχουν μείνει αναπάντητες σημαντικές ερωτήσεις.
Κρατά κλειστό το στόμα της η Τσέπε
Καταρχήν, από το δολοφονικό τρίο, που από το 2000 μέχρι ο 2007 φέρεται να δολοφόνησε 10 ανθρώπους, εκ των οποίων οι 8 Τούρκοι και ο Έλληνας Θεόδωρος Βουλγαρίδης, μόνο η Μπεάτε Τσέπε κάθεται στο εδώλιο του κατηγορημένου. Οι δύο συνένοχοί της, ο Ούβε Μπένχαρντ και ο Ούβε Μούντλος, έβαλαν τέρμα στη ζωή τους το Νοέμβριο του 2011 προφανώς για να μην πέσουν στα χέρια της αστυνομίας. Από τις 6 Μάιου του 2013 η Τσέπε λογοδοτεί ενώπιον του Εφετείου του Μονάχου, η ίδια όμως κρατά πεισματικά κλειστά το στόμα της και αρνείται κάθε εμπλοκή της στην οργάνωση. Στο εδώλιο μαζί της κάθονται κι άλλοι 6, που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, φέρονται ως υποστηρικτές της NSU. Παρά το γεγονός ότι οι Υπηρεσίες Προστασίας του Συντάγματος είχαν τοποθετήσει επί χρόνια ανθρώπους τους στο περίγυρο της NSU, αρνήθηκαν στις περισσότερες περιπτώσεις να τους δώσουν την άδεια να καταθέσουν στο δικαστήριο, όπως δήλωσε στη DW η Αντόνια φον ντε Μπέρενς, η οποία εκπροσωπεί το γιο του Τούρκου Μεχμέτ Κουμπάτσικ, που δολοφονήθηκε το 2006 στο Ντόρτμουντ.
«Δυστυχώς οι συνέπειες από όλη αυτήν τη υπόθεση NSU είναι ελάχιστες» υποστηρίζει. « Ένα σημείο αφορά στις έρευνες που αρχικά κατευθύνθηκαν εναντίον των ίδιων των θυμάτων πριν αποκαλυφθεί ότι πίσω από τα εγκλήματα βρισκόταν η νεοναζιστική οργάνωση. Οι έρευνες ήταν ρατσιστικές, γιατί όλοι οι αστυνομικοί είχαν την ίδια εικόνα, ότι τα θύματα, Τούρκοι στην πλειοψηφία τους, είχαν σχέση με την τουρκική μαφία ή με κυκλώματα οργανωμένου εγκλήματος. Ένα άλλο σημείο αφορά στον ρόλο των Υπηρεσιών Προστασίας του Συντάγματος, για το οποίο μέχρι σήμερα δεν υπάρχει ξεκάθαρη εικόνα, και δεν υπάρχει η πολιτική βούληση για να υπάρξει. Γι αυτό πρέπει να πω ότι το έργο διαλεύκανσης 10 φόνων, 43 απόπειρων δολοφονιών και 15 ληστειών απέτυχε».
«Θεσμικός ρατσισμός»
Αναπάντητα ερωτήματα υπάρχουν κι άλλα πολλά. Για παράδειγμα, τα μέλη της νεοναζιστικής οργάνωσης ήταν μόνο τρία; Ποιος αποφάσιζε για τον τόπο των δολοφονιών και την επιλογή των θυμάτων; Ποιοι κάλυπταν τη δράση της οργάνωσης; Γιατί οι Υπηρεσίες Προστασίας του Συντάγματος εμπόδισαν τους κατασκόπους τους να μιλήσουν καθαρά για τη δράση της NSU; Τα ανοιχτά ερωτήματα πέντε χρόνια από την έναρξη της δίκης αφήνουν βαριά της σκιά τους στο γερμανικό κράτος δικαίου. Η δικηγόρος Αντόνια φον ντερ Μπέρενς, όπως κι άλλοι πολιτικοί ενάγοντες κάνουν λόγο για «θεσμικό ρατσισμό», για μονομερείς έρευνες της αστυνομίας μόνο στο περιβάλλον των θυμάτων με την υποψία ανάμειξής τους σε παράνομα κυκλώματα χωρίς να καν να αναρωτηθούν οι διωκτικές αρχές για τυχόν εμπλοκή της νεοναζιστικής οργάνωσης NSU, εφόσον κρατικά όργανα είχαν ανθρώπους της και την παρακολουθούσαν.
Μαρσέλ Φιρστενάου/Ειρήνη Αναστασοπούλου