ΘΕΜΑ: Το παραδοσιακό ελληνικό δημοτικό τραγούδι, δεν είναι ένας γυφτοανατολικοινδικομαροκινός αχταρμάς σε πανηγύρια ...


Γιατί κάποιοι επιμένουν σε τούτο τον τόπο να «δολοφονούν «συστηματικά το παραδοσιακό δημοτικό τραγούδι, αντικαθιστώντας το με ένα αχταρμά γυφτοανατολικοινδικόμαροκινο…..ήχο, ή για τους πλέον ευφάνταστους μπασταρδεμένο σκυλάδικο, όπου αντί μπουζούκι, χρησιμοποιούν κλαρίνο και βιολί….Από στίχους? Άστα να πάνε…
Ότι σκεφθεί ο κάθε αυτοχρηζόμενος «τραγουδιστής» το βγάζει με στριγγλιές που ενισχύουν πανίσχυρα ηχεία με μακρόσυρτα «ωωωωωππππποοοοπππποοοοοοο» κ.λ.π.Και οι πολίτες που πάνε «στα κλαρίνα» στο πανηγύρι του χωριού, ή κάποιας εκδήλωσης με τα χέρια ψηλά και λικνίσματα λεκάνης και μέσης σαν …χανούμισσες, να χορεύουν τούρκικα τσιφτετέλια, ή ινδικά, ανάλογα την έμπνευση των «καλλιτεχνών»...

Παρακολουθήσαμε αηδιασμένοι κάποια... παραδοσιακά πανηγύρια σε χωριά της Ηπείρου (…αλλά και από αναμεταδόσεις τοπικού καναλιού), κι αυτό το καλοκαίρι… Προσέξτε σκηνικό….
Ηλεκτρικές κιθάρες, ντράμς, ηλεκτρικό αρμόνιο, και κλαρίνο με βιολί…. Παραδοσιακό δημοτικό συγκρότημα αυτό…. Πολύχρωμοι προβολείς μετατρέπουν τον χώρο σε ντισκοτέκ της δεκαετίας του ’70. Μηχανήματα τεχνητού καπνού, μαζί με τους πολύχρωμους προβολείς, δίνουν μια τριτοκοσμική εικόνα, προσβλητική για το δημοτικό τραγούδι… Στην πίστα, τσιγγάνες πουλάνε πανέρια με λουλούδια για να τα ρίχνουν στους χορευτές ή τους «καλλιτέχνες» ενώ σε κάποιες περιπτώσεις εμφανίσθηκαν και στοίβες από πιάτα για σπάσιμο. Και όλα αυτά ολοκληρώνονται από «δάσος» πανίσχυρων ηχητικών, εξαιρετικά ενοχλητικών για τους θαμώνες, αλλά «θαυματουργών» για τους καλλιτέχνες που καλύπτουν το πλήθος των ατελειών τους στο τραγούδι ή στα φάλτσα των οργάνων.
Θεσπρωτία και Πρέβεζα πρωταγωνίστησαν και φέτος σε τέτοιες εικόνες. Ειδικά για αυτές τις δύο περιοχές, είναι προσβολή γιατί ανέδειξαν δύο κορυφαίους τραγουδιστές τον Στυλιανό Μπέλλο και τον Αλέκο Κιτσάκη, που υπηρέτησαν με πάθος το δημοτικό τραγούδι…


Επειδή λοιπόν κάποιοι θέλουν να εξαφανίσουν το παραδοσιακό δημοτικό τραγούδι, θα τους περιγράψω μια προσωπική εμπειρία που έμεινε σε μένα και σε όλους που ήταν παρόντες, πριν λίγα χρόνια στο πανηγύρι του Σωτήρα στον Πολύλοφο Γρμμενοχωρίων. Εκεί στο μικρό εκκλησάκι, όπου το ρεύμα δεν έχει φτάσει, ο Ναπολέων Ζούμπας με το κλαρίνο και με τα παραδοσιακά υπόλοιπα όργανα, χωρίς ηχεία, μας χάρισε μια ονειρεμένη βραδιά. Απόλυτη ησυχία από εκατοντάδες ανθρώπους. Αντηχούσε μέσα στην νύχτα το θεσπέσιο κλαρίνο, κι όλοι μαγεμένοι απολαμβάναμε αχόρταγα τους ήχους του. Μια ονειρεμένη βραδιά που έμεινε μέσα μας σαν ιερό κειμήλιο….Δυστυχώς ο Ν. Ζούμπας, λόγω ηλικίας δεν μπορεί πλέον να συνεχίσει να καλύπτει εκδηλώσεις δημοτικού τραγουδιού...
φωτο: Τα περίφημα Τακούτσια, που άφησαν ανεξίτηλη σφραγίδα στο δημοτικό τραγούδι. Πρόσφατα έφυγε και ο Γρηγόρης Καψάλης..

ΦΩΤΟ: Ευτυχώς υπάρχουν περιοχές που επιμένουν παραδοσιακά

Τι να πούμε για τα σημερινά «σκόπιμα εγκλήματα» που γίνονται κάθε χρόνο και σε μεγαλύτερη έκταση? Και γιατί κάποιοι τις ανέχονται και υιοθετούν? Και το πλέον εξοργιστικό….Τέτοιες εκδηλώσεις τις διοργανώνουν σε πολλές περιπτώσεις …Πολιτιστικοί Σύλλογοι…Ντροπή…
Βέβαια εδώ να επισημάνουμε ότι, συνεχίζουν να υπάρχουν συγκροτήματα που σέβονται την παραδοσιακή δημοτική μουσική μας και την υπηρετούν με ευλάβεια. Το παρατηρούμε αυτό κυρίως σε πανηγύρια στα Ζαγοροχώρια, Γραμμενοχώρια, Κόνιτσα, Πωγώνι κ.λ.π, δηλ. κυρίως στο νομό Ιωαννίνων, παρ’ ότι κι εκεί τα ισχυρά ηχεία υπάρχουν, αλλά τα υπόλοιπα είναι πιστά στην παράδοση. Ίσως και οι κάτοικοι αυτών των περιοχών να μη ανέχονται τα μουσικά «γυφτομπαρόκ» και θέλουν να γλεντήσουν παραδοσιακά και όχι όπως στα σκυλάδικα.

ΓΙΑΤΙ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΤΑ ΠΑΝΗΓΥΡΙΑ...
Πανηγύρι στο χωριό, σε κάποιο ξωκκλήσι ή σε κάποια πλατεία... Όλοι λέμε ναι, αλλά...σίγουρα όχι σε κακής ποιότητας ...σκυλάδικα...
Ας πάρουμε τα πράγματα με την σειρά και ας τα βάλουμε σε βάσεις πάνω στις οποίες πρέπει να στηρίζονται τα πανηγύρια, για να θυμίζουν τα παραδοσιακά, αυτά που αγαπήθηκαν και όλοι που τα έζησαν τα νοσταλγούν...
Γιατί γίνονται σήμερα τα πανηγύρια? Είτε μας αρέσει είτε όχι, στοχεύουν στο κέρδος των οργανοπαικτών, των καταστηματαρχών ή κάποιων Συλλόγων που αναλαμβάνουν να τα διοργανώσουν... Είναι κακό αυτό? Όχι, φθάνει να μην αλλοιώνεται ο παραδοσιακός χαρακτήρας του πανηγυριού, ώστε να έχουν μέλλον και να διατηρηθούν, γιατί σε αντίθετη περίπτωση, η υποβάθμιση και η αλλοίωση, θα τα εξαφανίσει σύντομα...
Το ευτύχημα είναι οτι, υπάρχουν Πολιτιστικοί Σύλλογοι που επιμένουν παραδοσιακά, αλλά δυστυχώς είναι λίγοι....

φωτο: Πασχαλινο παραδοσιακό γλέντι στον Πολύλοφο...

ΤΑ ΜΕΓΑΛΑ ΛΑΘΗ...
Πάντα σε ένα πανηγύρι, τον ρυθμό τον έδιναν οι πανηγυριώτες, οι γλεντζέδες που ήταν γνωστοί σε κάθε περιοχή και αυτοί καθόριζαν τι θα παίξουν οι οργανοπαίκτες, χωρίς να επιτρέπουν καμιά παρέκκλιση απο τα παραδοσιακά τραγούδια και χωρίς να ανεχθούν όργανα πέρα απο το κλαρίνο, το ντέφι, το βιολί και το λαγούτο... Αυτοί οι παλιοί πανηγυριώτες, ούτε για αστείο δεν θα επέτρεπαν, ηλεκτρικές κιθάρες, ντραμς, συνθεσάϊζερ και λοιπά παρόμοια, ούτε φυσικά πολύχρωμους προβολείς να αναβοσβήνουν, ή τεχνητούς καπνούς, ή τσιγγάνες να πωλούν καλαθάκια λουλουδιών, ή φωτιές απο μπουκάλια ουϊσκυ απο κάποιους επιδειξίες νεόπλουτους κ.λ.π.
Φυσικά ούτε σκέψη για μεγάφωνα που βολεύουν μόνο τους οργανοπαίκτες να καλύπτουν τα φάλτσα τους και να μην επιτρέπουν στους γλεντζέδες να ακούν τον γνήσιο ήχο του κλαρίνου ή του βιολιού. Δεν θα επέτρεπαν σε τραγουδιστές/τριες... χωρίς φωνή, να συνοδεύουν αλλοιώνοντας τα τραγούδια χωρίς να μπορούν να συνεργαστούν με τον ήχο του τραγουδιού, αλλοιώνοντας ακόμη και τους στίχους κατά περίπτωση, για να μπορούν να το φέρουν στα μέτρα τους. Οι παλιοί θα θυμούνται οτι σπάνια υπήρχαν τραγουδιστές στα...τακίμια που συνήθως ήταν τετραμελή, μόνο απο οργανοπαίκτες. Οι τελευταίοι τραγουδούσαν, συνήθως όχι με επίδειξη καλής φωνής, αλλά πλήρους συγχρονισμού με την ορχήστρα και χωρίς καμιά αλλοίωση στους στίχους. Βραχνοί οι περισσότεροι, αλλά είχαν μια ξεχωριστή ομορφιά στην φωνή τους και τον τρόπο που συνόδευαν το κλαρίνο. Άλλωστε τον πρώτο ρόλο, είχε πάντα το κλαρίνο, όπου η παραφωνία δεν γίνονταν ανεκτή...
ΑΝΑΤΌΛΙΤΙΚΟΙ ΑΜΑΝΕΔΕΣ ΚΑΙ ΤΣΙΓΓΑΝΙΚΑ ΤΣΙΦΤΕΤΕΛΙΑ...
Δεν λέμε, κάποιοι αρέσκονται σε ανατολίτικους αμανέδες και τσιγγάνικα τσιφτετέλια ή ήχους σκυλάδικων...Γούστα είναι αυτά, αλλά σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να τα εντάσσουν στα παραδοσιακά δημοτικά τραγούδια. μόνο και μόνο γιατί βολεύει τους οργανοπαίκτες και τα φωτιστικά εφέ με τα οποία "ντύνουν" την εξέδρα τους.
Οι νέοι έχει αποδεχτεί οτι λατρεύουν το παραδοσιακό δημοτικό τραγούδι, και δεν κρύβουν την δυσαρέσκειά τους, όταν ξαφνικά οι οργανοπαίκτες, εγκαταλείπουν τους γνωστούς ρυθμούς και αρχίζουν τους τούρκομαροκινοινδιάνικους ή τσιγγάνικους ρυθμούς, αφήνοντας την ηλεκτρική κιθάρα, τα ντραμς ή το συνθεσάϊζερ να παίζουν ένα μονότονο ήχο που δίνει ένα συνεχή "καρμπόν" ήχο, που παραπέμπει σε συνεχή "πηδηχτό" χορό "μαϊμουδίστικο", που σε τίποτε δεν θυμίζει δημοτικό τραγούδι...
Αλλά το χειρότερο είναι άλλο....Οι νέοι που δεν γνωρίζουν το πραγματικό δημοτικό τραγούδι, σχηματίζουν την λαθεμένη γνώμη οτι οι αμανέδες και τα τσιφτετέλια, είναι τα δημοτικά τραγούδια της Ηπείρου, ή ακόμη της Θεσσαλίας....
Απογοητευτικό είναι οτι σε κάποιες περιπτώσεις, γόνοι παλιών καλλιτεχνών δημοτικών τραγουδιών, να εμφανίζονται στις πίστες αλλοιώνοντας το δημοτικό τραγούδι, με ρυθμούς και στίχους που κανένας δεν μπορεί με σιγουριά να κατατάξει σε κάποια απο τις γνωστές κατηγορίες μουσικής. Οι ίδιοι βέβαια το λένε....δημοτικό τραγούδι, αλλά...
Να παραδεχτούμε και κάτι άλλο...Στην παραδοσική μουσική, τον μεγαλύτερο σεβασμό δείχνουν οι Νησιώτες κυρίως στο Αιγαίο, που συνεχίζουν να την διατηρούν με θρησκευτική ευλάβεια..

ΔΕΚΑΠΕΝΤΑΥΓΟΥΣΤΟΣ ΚΑΙ ΠΑΝΗΓΥΡΙΑ...
Τον Δεκαπενταύγουστο και στην Ήπειρο, γίνονται τα περισσότερα πανηγύρια. Πάντα συγκέντρωνε και τους μετανάστες, που γύριζαν στα χωριά τους για την μεγάλη Γιορτή της Παναγίας και να ικανοποιήσουν τα όνειρά τους, να σύρουν τον χορό στο πανηγύρι ακούγοντας το κλαρίνο να βγάζει τον γλυκό του ήχο στο αυτί, παίζοντας ένα τραγούδι της ξενιτιάς...Πολλοί είχαν χρόνια να παραβρεθούν σε πανηγύρι του Δεκαπενταύγουστου και δεν κρύβουν την απογοήτευσή τους αν ξαφνικά βρεθούν σε ...σκυλάδικο...

Αναμφίβολα την μεγαλύτερη ευθύνη στην επιλογή μουσικών συγκροτημάτων, έχουν οι Πολιτιστικοί Σύλλογοι, που είναι και υποχρεωμένοι να διαφυλάξουν την μουσική παράδοση του τόπου τους. Στις ορεινές περιοχές της Ηπείρου, αποδεδειγμένα κυριαρχεί σε μεγάλο ποσοστό το παραδοσιακό τραγούδι. Στις πεδινές περιοχές, επικρατεί το χάος, αλλά εκεί απουσιάζουν και οι πρωτοβουλίες των Πολιτιστικών Συλλόγων και τον λόγο έχουν καταστηματάρχες, ή ποδοσφαιρικές ομάδες...
Το είχαμε γράψει και πέρυσι και επιμένουμε....Εμείς θα συνεχίσουμε να στηρίζουμε το παραδοσιακό δημοτικό τραγούδι αρνούμενοι την υποβάθμισή του απο κάποιους σε ...ΣΚΥΛΑΔΙΚΟ και το ευχάριστο είναι οτι αυξάνονται συνεχώς οι αριθμοί αυτών που αντιδρούν σε αυτό το κατάντημα...

Και κάτι το θετικό…. Στην περιοχή υπάρχουν κάποια δημοτικά συγκροτήματα βορειοηπειρωτών, που υπηρετούν με ξεχωριστό σεβασμό το παραδοσιακό δημοτικό τραγούδι και μάλιστα με μεγάλη επιτυχία…Τουλάχιστον μέχρι τώρα, αν δεν... προσαρμοστούν κι αυτά στα ελληνικά δεδομένα...
Λοιπόν για να ξεκαθαρίσει το θέμα… Όσα από τα συγκροτήματα είναι λάτρεις του σκυλάδικου στύλ, να μη καλύπτονται πίσω από το δημοτικό τραγούδι και να εμφανίζονται με την πραγματική τους μορφή, ικανοποιώντας αυτούς που θέλουν να τους ακολουθήσουν. 
Αυτοί όμως που διοργανώνουν πανηγύρια ή εκδηλώσεις με παραδοσιακό δημοτικό τραγούδι, να επιλέγουν προσεκτικά τα συγκροτήματα. Σε αντίθετη περίπτωση, τα τούρκικα τσιφτετέλια κ.λ.π. θα κυριαρχήσουν και σιγά –σιγά και το ελληνικό παραδοσιακό δημοτικό τραγούδι θα σβήσει…. Αυτό δεν το θέλει κανένας…
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΥΡΟΥΣΗΣ

Δημοσίευση σχολίου

Νεότερη Παλαιότερη