Στο Παρίσι έπειτα από 25 χρόνια, ο δήμος ανέκτησε την εταιρία ύδρευσης το 2010, τα τιμολόγια μειώθηκαν κατά 8%, το νερό είναι 40% φθηνότερο από τα περίχωρα (3,1 ευρώ/κ.μ.) ενώ 50.000 νοικοκυριά έχουν ειδική μειωμένη τιμή.
Στο Δικελί της Τουρκίας, ένας αποφασιστικός δήμαρχος, κόντρα στα δικαστήρια και τις πολιτικές διώξεις, παρέχει δωρεάν το νερό (μέχρι 13 κυβικά μέτρα το μήνα) σε όλους τους κατοίκους, πετυχαίνοντας ταυτόχρονα και εξοικονόμηση νερού.
Πρόκειται για δύο, διαφορετικά, αλλά εξίσου επιτυχημένα πειράματα, δημόσιας διαχείρισης του νερού, ως κοινωνικού αγαθού, που δείχνουν το δρόμο και για τη Θεσσαλονίκη, με δεδομένη την αρνητική στάση φορέων και πολιτών στην ιδιωτικοποίηση της ΕΥΑΘ.
Στη Θεσσαλονίκη βρίσκονται η αντιδήμαρχος του Παρισιού Anne Le Strat, η οποία είναι και πρόεδρος της δημοτικής - δημόσιας επιχείρησης ύδρευσης και αποχέτευσης της γαλλικής πρωτεύουσας Eau De Paris, καθώς και ο Osman Özguven, δήμαρχος στο Δικελί της Τουρκίας, στη γειτονική προς τη Λέσβο μικρασιατική πόλη, όπου από το 2004, παρά τις διώξεις που δέχθηκε, καθιέρωσε δωρεάν το νερό, τις μεταφορές και την περίθαλψη, καθώς και ψωμί σε χαμηλό κόστος.
Τα δύο πειράματα, που σχετίζονται με τη διαχείριση του νερού, θα παρουσιαστούν σε εκδήλωση εναντίον της ιδιωτικοποίησης του νερού στην Ελλάδα, που διοργανώνουν στις 7 το απόγευμα της Δευτέρας 21 Οκτωβρίου στο Δημαρχείο Θεσσαλονίκης (αίθουσα πολλαπλών χρήσεων), το Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς και το Συντονιστικό Πολιτών & Φορέων «SOSτε το Νερό».
Τι έγινε στο Παρίσι
Το πρωί της Δευτέρας, σε συνέντευξη τύπου που παραχώρησαν στις εγκαταστάσεις της ΕΡΤ3 στη Θεσσαλονίκη η αντιδήμαρχος Παρισιού Anne Le Strat αναφέρθηκε στο πείραμα της γαλλικής πρωτεύουσας σημειώνοντας μεταξύ άλλων τα εξής ενδιαφέροντα χαρακτηριστικά:
- Το νερό διαχειριζόταν επί 25 χρόνια από δύο ιδιωτικές εταιρίες (η πόλη ήταν μοιρασμένη από τις όχθες του Σηκουάνα) έπειτα από ανάθεση που είχε κάνει ο τότε δήμαρχος της πόλης και μετέπειτα πρωθυπουργός Ζακ Σιράκ. Επί 25 χρόνια δεν υπήρχε έλεγχος, αξιολόγηση και διαφάνεια, ενώ τα τιμολόγια ανέβαιναν διαρκώς, φθάνοντας συνολικά πάνω από 200%.
- Από την 1η Ιανουαρίου 2010 η αριστερή πλέον διοίκηση του δήμου, αποφάσισε την ίδρυση δημοτικής - δημόσιας επιχείρησης ύδρευσης και αποχέτευσης. Μέσα σε 2,5 χρόνια, πέτυχε να έχει η εταιρία οικονομικά κέρδη 35 εκατ. ευρώ ετησίως, να ασκεί κοινωνική πολιτική αρωγής 50.000 φτωχών οικογενειών με χαμηλότερες τιμές, να μην έχει διακοπεί η υδροδότηση σε κανένα σπίτι, να γίνονται αυτοχρηματοδοτούμενες επενδύσεις, χωρίς τραπεζικό δανεισμό.
- Η μείωση των τιμολογίων έχει φτάσει το 8% ενώ η τιμή των 3,1 ευρώ ανά κυβικό μέτρο που πληρώνουν οι Παριζιάνοι για ύδρευση και αποχέτευση μαζί με το φόρο, είναι 40% χαμηλότερη από αυτήν που πληρώνουν οι κάτοικοι στα περίχωρα της γαλλικής πρωτεύουσας, όπου εξακολουθούν να δραστηριοποιούνται ιδιωτικές εταιρίες.
«Αυτό που κάναμε στο Παρίσι ήταν ένα πετυχημένο πείραμα εναλλακτικής διαχείρισης του νερού, έναντι στην ιδιωτική διαχείριση. Απαιτείται ισχυρή πολιτική θέληση για να εξυπηρετηθεί το δημόσιο και όχι ιδιωτικά συμφέροντα. Το Παρίσι σηματοδοτεί μια επανάσταση για το νερό στη Γαλλία. Ακόμη και εκπρόσωποι των ιδιωτικών εταιριών που είχαν τη διαχείριση σε κατ' ιδίαν συζητήσεις παραδέχονται ότι το πείραμα έχει πετύχει», σημείωσε η κ. Le Strat. Αναφερόμενη στη συνάντησή της με τον δήμαρχο Θεσσαλονίκης Γιάννη Μπουτάρη, σημείωσε ότι δε διαπίστωσε να έχει συγκεκριμένη άποψη για το θέμα της διαχείρισης του νερού, όμως θα ήταν θετικός σε μια πρόταση αποτελεσματικής δημόσιας διαχείρισης, ενώ σχετικά με καταγγελίες ιδιωτικών εταιριών ότι το πείραμα του Παρισιού θα αποτύχει απάντησε με την παροιμία: «Όσο ο σκύλος και αν φωνάξει τελικά το καραβάνι θα περάσει».
«Η κατάσταση στην Ελλάδα είναι πολύ σοβαρή. Με πρόσχημα την κρίση προσπαθούν να ιδιωτικοποιήσουν ακόμα και τις οικονομικά αποδοτικές δημόσιες υπηρεσίες», κατέληξε η αντιδήμαρχος Παρισιού.
Στο Δικελί το νερό είναι δωρεάν
Ο Osman Özguven, δήμαρχος του Δικελί, μιας μικρής πόλης των 20.000 κατοίκων, που το καλοκαίρι φθάνουν τις 300.000 λόγω των τουριστικών οικημάτων με την εκλογή του το 2004 προχώρησε σε μείωση κατά 50% των τιμολογίων του νερού και στη συνέχεια, καθιέρωσε τη δωρεάν παροχή του νερού σε όλους τους κατοίκους μέχρι 10 κ.μ. ανά νοικοκυριό (αργότερα η ποσότητα ανέβηκε στα 13 κ.μ. το μήνα). Η πολιτική του στάση στο θέμα, καθώς θεωρεί ότι, «το νερό είναι ένα κοινό αγαθό και δικαίωμα όλων των ανθρώπων, πρέπει όπως και η στέγη και η υγεία να παρέχεται δωρεάν σε όλους τους πολίτες», τον έφεραν αντιμέτωπο με την κυβέρνηση και τους νόμους που προβλέπουν φόρο τουλάχιστον 10% επί των εσόδων της ύδρευσης. Στη δίκη που διήρκεσε δύο χρόνια, είχε συμπαραστάτες πάνω από 600 δικηγόρους που έσπευσαν στο πλευρό του, όλους τους κατοίκους και μεγάλη δημοσιότητα, με αποτέλεσμα το δικαστήριο να τον αθωώσει, αφού προηγουμένως είχε «επιβάλει» συμβολική τιμή του 0,01 ευρώ για τα 13 κ.μ. στα νοικοκυριά.
«Το νερό είναι δικαίωμα. Δεν μπορεί να το χρησιμοποιούν στην Ταξίμ για να το πετάξουν πάνω στο κόσμο δωρεάν και να μην το δίνουν για να το πίνουν δωρεάν. Εκτός από το νερό, παρέχουμε δωρεάν μεταφορές, παρά τις αντιδράσεις πολιτικές και ιδιωτών, αλλά και με το κοινωνικό αρτοποιείο φθηνό ψωμί. Πιστεύω ότι το νερό είναι βασικό αγαθό και όλοι οι πολίτες πρέπει να έχουν πρόσβαση. Στη Θεσσαλονίκη, αν περνάει από το χέρι του δήμου, να προχωρήσει στη δημόσια διαχείριση του νερού, χωρίς να φτάσει σε δημοψήφισμα, γνωρίζοντας εξάλλου ότι η απόφαση του κόσμου θα είναι θετική», δήλωσε.
Στη συνέντευξη τύπου παραβρέθηκε από την πρωτοβουλία «SOSτε Το Νερό» ο Γιάννης Κρεστενίτης, ο οποίος σημείωσε ότι με δεδομένη την αντίθεση των πολιτών για την ιδιωτικοποίηση του νερού, πρέπει να γίνεται η συζήτηση για το σύστημα διαχείρισης του νερού, την επόμενη ημέρα. Τη συζήτηση συντόνισε ο δημοσιογράφος Βασίλης Κεχαγιάς.
Egnatia Post
