Για "μια εκπληκτική νίκη για τον αμερικανικό λαό", έκανε λόγο ο υποψήφιος των Ρεπουμπλικάνων Ντόναλντ Τραμπ μιλώντας ενώπιον υποστηρικτών του στο Παλμ Μπιτς της Φλόριντα, ενώ δεσμεύθηκε να βοηθήσει "τη χώρα να γιατρευτεί".
Παράλληλα ο Τραμπ ευχαρίστησε τον αμερικανικό λαό για την τιμή που του έκανε να τον εκλέξει, εκτιμώντας ότι "γράψαμε ιστορία για κάποιον λόγο σήμερα το βράδυ".
Όπως δήλωσε ο Ρεπουμπλικάνος, "κερδίζουμε στο Μίσιγκαν, την Αριζόνα, τη Νεβάδα, την Αλάσκα", ενώ εκτίμησε ότι "η Αμερική μας έδωσε μια πρωτοφανή και ισχυρή εντολή", την ώρα που το συγκεντρωμένο πλήθος που είχε συγκεντρωθεί στο συνεδριακό κέντρο του Παλμ Μπιτς ζητωκραύγαζε.
Ο Τραμπ πρόσθεσε ότι οι Ρεπουμπλικάνοι ανέκτησαν τον έλεγχο της Γερουσίας.
Πώς ο Τραμπ κατάφερε να πετύχει μια τόσο μεγάλη νίκη
Ο Ρεπουμπλικάνος υποψήφιος Ντόναλντ Τραμπ οδεύει προς μια μεγάλη νίκη στις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ έναντι της αντιπάλου του Κάμαλα Χάρις.
Πώς τα κατάφερε; Είχε την τύχη να είναι υποψήφιος μια περίοδο κατά την οποία οι Αμερικάνοι είναι αγανακτισμένοι από τις υψηλές τιμές και, σε μικρότερο βαθμό, από τους μετανάστες που εισέρχονται παράνομα στις ΗΠΑ από τα σύνορα με το Μεξικό.
Αυτά τα δύο θέματα βρέθηκαν στο επίκεντρο της προεκλογικής εκστρατείας του Τραμπ και αποδείχθηκε ότι ήταν κρίσιμης σημασίας για να του διασφαλίσουν τη διαφαινόμενη νίκη του.
Κακόκεφοι...
Το exit poll σε εθνικό επίπεδο που διεξήγαγε η Edison Research έδειξε αυτό που διαφαινόταν εδώ και καιρό από τις δημοσκοπήσεις: οι Αμερικανοί ψηφοφόροι έχουν κακή διάθεση.
Τα τρία τέταρτα των ψηφοφόρων που ρωτήθηκαν από την Edison απάντησαν ότι η χώρα πηγαίνει προς τη λάθος κατεύθυνση. Από αυτούς, το 61% ψήφισε τον Τραμπ. Μεταξύ των ψηφοφόρων που δήλωσαν «θυμωμένοι», το 71% υποστήριξε τον Ρεπουμπλικάνο.
Εξάλλου και το 79% των ψηφοφόρων που δήλωσε ότι η οικονομία είναι η βασική τους ανησυχία προτίμησαν τον Τραμπ.
Αντίθετα τη Χάρις υποστήριξε το 51% των ψηφοφόρων που εκτίμησε ότι η άμβλωση θα πρέπει να είναι νόμιμη στις περισσότερες περιπτώσεις.
Ένα άλλο ενδεικτικό στοιχείο της διάθεσης των Αμερικανών είναι το γεγονός ότι τα τρία τέταρτα των ψηφοφόρων που δήλωσαν ότι η δημοκρατία στις ΗΠΑ «απειλείται» μοίρασαν εξίσου την ψήφο μεταξύ του Τραμπ και της Χάρις.
Τάσεις
Καθώς προχωρούσε η εκλογική βραδιά, Χάρις και Τραμπ επικρατούσαν στις πολιτείες όπου αναμενόταν ότι θα κερδίσουν. Όμως σιγά σιγά ο Ρεπουμπλικάνος εξακολουθούσε να σημειώνει νίκες. Καθώς ο Τραμπ πλησιάζει στην επίσημη νίκη παρατηρούνται κάποιες τάσεις οι οποίες εξηγούν πώς τα κατάφερε.
Αν και πολλές ομάδες ψηφοφόρων στήριξαν τη Δημοκρατική και τον Ρεπουμπλικάνο σε αριθμούς αντίστοιχους με το 2020, σύμφωνα με τα exit polls, ο Τραμπ κέρδισε μεγαλύτερο ποσοστό των ψήφων των έγχρωμων ανδρών και των ψηφοφόρων κάτω των 45 ετών σε σχέση με τέσσερα χρόνια νωρίτερα.
Επίσης φαίνεται να διατηρεί την ψήφο πολλών γυναικών των προαστίων, παρά τις προσπάθειες της Χάρις να τις κερδίσει. Σύμφωνα με το εθνικό exit poll, το 51% των λευκών γυναικών προτίμησε τον Τραμπ, έναντι του 47% που ψήφισε τη Χάρις.
Έγχρωμοι ψηφοφόροι
Στη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας ο Τραμπ προσπάθησε πολύ να πείσει τους αφρομερικανούς και τους ισπανόφωνους να τον ψηφίσουν και φαίνεται ότι οι προσπάθειές του απέδωσαν καρπούς.
Στη Βόρεια Καρολίνα τα exit polls έδειξαν ότι ο Ρεπουμπλικάνος κέρδισε τη στήριξη του 12% των Αφροαμερικανών, έναντι του 5% που τον είχε ψηφίσει το 2020. Εξάλλου το 20% των μαύρων ανδρών προτίμησε τον Τραμπ.
Σύμφωνα με το εθνικό exit poll του Edison, ενισχύθηκε και η στήριξη των ισπανόφωνων ανδρών προς τον Τραμπ κατά 18 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με το 2020.
Στη Νεβάδα η στήριξη των ισπανόφωνων ψηφοφόρων προς τον Ρεπουμπλικάνο ενισχύθηκε κατά 11 ποσοστιαίες μονάδες και στην Αριζόνα κατά τέσσερις.
Διαφορά στην ψήφο των δύο φύλων
Η προεκλογική εκστρατεία της Κάμαλα Χάρις προσπάθησε να προσελκύσει τις γυναίκες υπογραμμίζοντας τη θέση της υπέρ της προστασίας του δικαιώματος στην άμβλωση.
Όμως ο Τραμπ φάνηκε να διατηρεί τη στήριξη τουλάχιστον των λευκών γυναικών, σύμφωνα με τα exit polls. Αντίθετα, οι αφροαμερικανίδες ψήφισαν υπέρ της Χάρις σε μεγάλους αριθμούς.
Εξάλλου ο Ρεπουμπλικάνος επικεντρώθηκε στην ψήφο των ανδρών και κυρίως των νεαρών, με αναρτήσεις του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τη συμμετοχή του σε podcast.
Το εθνικό exit poll έδειξε ότι το 54% των γυναικών υποστήριξε τη Χάρις έναντι του 57% που είχε ψηφίσει τον Τζο Μπάιντεν το 2020.
Ηλικία
Σύμφωνα με το εθνικό exit poll, ο Τραμπ προηγείται ελαφρά στην ψήφο των ανδρών ηλικίας 18 με 44 ετών έναντι της Χάρις, ενώ στην ηλικιακή ομάδα άνω 45 ετών κερδίζει με μεγάλη διαφορά.
Την ίδια ώρα όμως ο Ρεπουμπλικάνος φαίνεται ότι έχασε μεταξύ των πιο ηλικιωμένων ψηφοφόρων: στο Ουισκόνσιν, το ποσοστό των ψηφοφόρων άνω των 65 που τον προτίμησε μειώθηκε κατά 11 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με το 2020. Στο Μίσιγκαν μειώθηκε κατά έξι.
Το 2020 ο Τραμπ προηγούνταν στις ψήφους των ψηφοφόρων άνω των 65 ετών κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με τον Τζο Μπάιντεν. Όμως το εθνικό exit poll της Edison για τις φετινές εκλογές έδειξε ισοψηφία μεταξύ του Ρεπουμπλικάνου και της Χάρις.
"Ε ηλίθιε, δεν ήταν μόνο η οικονομία. Ήταν ο πληθωρισμός"
Οι προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ έχουν να κάνουν μόνο "με την οικονομία, ηλίθιε", είχε πει το 1992 ο στρατηγικός αναλυτής του Μπιλ Κλίντον, ο Τζέιμς Κάρβιλ.
Τότε ο Κάρβιλ απευθυνόταν στους συμμετέχοντες στην προεκλογική εκστρατεία του Κλίντον έναντι του Τζορτζ Μπους αποσκοπώντας να πείσει τους συνεργάτες του ότι το πραγματικό εκλογικό πεδίο της μάχης είναι η οικονομία.
Και για τους Αμερικανούς ψηφοφόρους που τους απασχολούσε περισσότερο η οικονομία σε σχέση με άλλα θέματα και τους σχεδόν μισούς που δήλωναν ότι η οικονομική τους κατάσταση σήμερα είναι χειρότερη σε σχέση με πριν από τέσσερα χρόνια η επιλογή για τον επόμενο πρόεδρο φάνταζε εντελώς ξεκάθαρη: ο ρεπουμπλικανός Ντόναλντ Τραμπ.
Ο Τραμπ δήλωσε ότι είναι ο νικητής στις προεδρικές εκλογές του 2024 μετά την πρόβλεψη του Fox News ότι επικράτησε της Δημοκρατικής Κάμαλα Χάρις αφού νίκησε στις κρίσιμες πολιτείες της Πενσιλβάνια, της Βόρειας Καρολίνας και της Τζόρτζια.
Στις εναπομείνασες τέσσερις κρίσιμες πολιτείες ο Τραμπ προηγείται και αυτό σημαίνει ότι σε όποια από αυτές και αν επικρατήσει θα ξεπεράσει τους 270 εκλέκτορες που χρειάζεται για να εκλεγεί.
Περίπου 31% των ψηφοφόρων απάντησαν ότι το βασικό τους ζήτημα ήταν η οικονομία, ενώ στην πρώτη θέση (35% των ψηφοφόρων) βρισκόταν η κατάσταση της δημοκρατίας, σύμφωνα με τα έξιτ πολς σε εθνικό επίπεδο από την εταιρεία Edison Research.
Και οι ψηφοφόροι εκείνοι που είπαν ότι η οικονομία ήταν η πρώτη ανησυχία τους ψήφισαν μαζικά υπέρ του Τραμπ έναντι της Χάρις --79% με 20% αντίστοιχα.
Στο μεταξύ, το υψηλό ποσοστό του πληθωρισμού την τελευταία διετία και το πόσο αυτό επηρέασε τους πολίτες ξεχώρισε ανάμεσα στις βασικές ανησυχίες που επίσης έστρεψαν τους ψηφοφόρους προς τον Τραμπ.
Περισσότεροι από τους μισούς ψηφοφόρους απάντησαν ότι ο πληθωρισμός τούς δημιούργησε ένα βαθμό δυσκολίας τον τελευταίο χρόνο, ενώ σχεδόν ένας στους τέσσερις απάντησε ότι οι δυσκολίες ήταν μεγάλες.
Εκείνοι που ανέφεραν μικρό βαθμό δυσκολίας έκλειναν προς τον Τραμπ (50% με 47%) ενώ 73% από εκείνους που ανέφεραν μεγάλες δυσκολίες επίσης ψήφισαν τον πρώην πρόεδρο.
Τα δεδομένα των έξιτ πολς της Edison έδειξαν ότι 45% των ψηφοφόρων σε εθνικό επίπεδο απάντησαν ότι η οικονομική κατάσταση της οικογένειάς τους είναι χειρότερη σήμερα σε σχέση με πριν από μια τετραετία, σε σχέση με μόλις 20% που ήταν το αντίστοιχο ποσοστό το 2020.
Οι ψηφοφόροι αυτοί επέλεξαν Τραμπ έναντι της Χάρις (80% έναντι 17%).
Τα αποτελέσματα συμβαδίζουν με αντίστοιχα άλλων ερευνών που δείχνουν ότι οι καταναλωτές αξιολογούν αρνητικά την κατάσταση της οικονομίας παρότι το ποσοστό της ανεργίας κυμαίνεται σε ιστορικό χαμηλό, η συνολική ανάπτυξη είναι σε μεγάλο βαθμό σε επίπεδο πάνω από την τάση, οι καταναλωτικές δαπάνες παραμένουν ισχυρές και ο συνολικός πλούτος των νοικοκυριών βρίσκεται σε ιστορικό υψηλό.
Για παράδειγμα, ο Δείκτης Καταναλωτικού Κλίματος του πανεπιστημίου του Μίσιγκαν, που δημοσιοποιείται δύο φορές το μήνα, βυθίστηκε σε ιστορικό χαμηλό το καλοκαίρι του 2022 όταν ο πληθωρισμός, όπως τον αποτιμά ο Δείκτης Τιμών Καταναλωτή, κορυφώθηκε στο 9,1% σε ετήσια βάση, το υψηλότερο επίπεδο μετά τις αρχές της δεκαετίας του '80.
Παρότι βελτιώθηκε την τελευταία διετία --καθώς οι αυστηρές αυξήσεις των επιτοκίων της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ συνέβαλαν στο να επιστρέψει το επίπεδο του πληθωρισμού στον στόχο του 2% της Κεντρικής Τράπεζας-- η ψυχολογία των καταναλωτών παραμένει πολύ χαμηλότερη σε σχέση με τα επίπεδα που επικρατούσαν στη διάρκεια της πρώτης θητείας του Τραμπ από το 2017 ως το 2021.
ΑΠΕ-ΜΠΕ