Από τον Οκτώβριο του 2022 ο Λίβανος δεν έχει πρόεδρο. Την Πέμπτη ίσως έρθει η ώρα να αποκτήσει. ΗΠΑ, Γαλλία και Σαουδική Αραβία παρακολουθούν τις διεργασίες στην Βηρυτό.
Συνολικά 128 βουλευτές καλούνται να συμμετάσχουν στην αυριανή εκλογή προέδρου
Συγκαλείται αύριο το Κοινοβούλιο του Λιβάνου για να εκλέξει τον νέο πρόεδρο της χώρας. Δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει αυτό. Ωστόσο, όλα δείχνουν ότι οι παρούσες συνθήκες είναι πλέον κατάλληλες για να δοθεί ένα τέλος σε μία μακρά περίοδο συνταγματικής και πολιτικής κρίσης στη Δημοκρατία του Λιβάνου, η οποία δεν έχει πρόεδρο από τον Οκτώβριο του 2022. Ύστερα, όμως, από ένα δραματικό 2024, που αποδυνάμωσε τόσο το πολιτικό, όσο (κυρίως) το στρατιωτικό σκέλος της φιλοϊρανικής οργάνωσης Χεζμπολάχ, φαίνεται πως το πλήρωμα του χρόνου έφτασε.
Μάλιστα, δεν θα ήταν υπερβολή να ειπωθεί ότι χωρίς τη συμφωνία της 60ήμερης προσωρινής εκεχειρίας, η οποία μεταξύ άλλων «αναγκάζει» τον τακτικό λιβανικό στρατό να ανακτήσει τον έλεγχο του νοτίου Λιβάνου και να συστήσει ένα νέο θεσμικό πλαίσιο που θα καθορίζει τις αρμοδιότητές του, δεν θα ήταν καθόλου σίγουρο ότι θα πραγματοποιείτο η αυριανή κρίσιμη συνεδρίαση του Κοινοβουλίου για την ανάδειξη προέδρου.
Στιγμιότυπο από παλαιότερη επίσκεψη του Άμος Χόχσταϊν στη Βηρυττό
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι ΗΠΑ φέρονται να έχουν δεσμευθεί να χορηγήσουν 100 εκατομμύρια δολάρια για την ενίσχυση του λιβανικού στρατού, όπως αποκαλύφθηκε χθες (7/1) από απόρρητο έγγραφο που δημοσιοποίησε το πρακτορείο Reuters. Δεν είναι τυχαίο ότι, ήδη από τις 6 Ιανουαρίου βρίσκονται στη Βηρυτό τόσο ο Αμερικανός διαμεσολαβητής Άμος Χόχσταϊν, ως επίσης και ο ειδικός απεσταλμένος του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν, Ζαν Υβ Λε-Ντριάν, συνοδευόμενοι από διπλωμάτες δυτικών χωρών που παρακολουθούν πολύ στενά τα λιβανικά δρώμενα.
Ποιοι είναι οι επικρατέστεροι υποψήφιοι
Όπως ορίζει το ιδιότυπο πολιτικό σύστημα, που διέπεται από την αρχή του Κοινοτισμού, ο εκάστοτε Πρόεδρος του Λιβάνου πρέπει να προέρχεται από την Κοινότητα των Μαρωνιτών και σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά εδώ και καιρό στα τοπικά ΜΜΕ, τρεις είναι οι επικρατέστεροι υποψήφιοι.
Ο Σλιμάν Φραντζίε, ο οποίος κατάγεται από τον βόρειο Λίβανο, θεωρείται ότι είναι ο εκλεκτός του πολιτικού σκέλους της Χεζμπολάχ. Πέραν αυτού, είναι γνωστοί οι στενοί δεσμοί του με το πάλαι ποτέ καθεστώς Άσαντ της Συρίας. Κατά το παρελθόν η υποψηφιότητά του δεν είχε καταφέρει να συγκεντρώσει την πλειοψηφία των κομμάτων που εκπροσωπούνται στο Κοινοβούλιο. Μετά την κατάρρευση του καθεστώτος Άσαντ, αλλά και όσα πολλά προηγήθηκαν φέρνοντας σε εξαιρετικά δύσκολη θέση την Χεζμπολάχ, η υποψηφιότητά του εκτιμάται ως τουλάχιστον προβληματική.
Στρατιωτικές περίπολοι και αφίσες της Χεζμπολάχ στη Βηρυττό πριν τις εκλογές του 2022
Από την άλλη πλευρά, ο Σαμίρ Τζάτζα, ηγέτης του χριστιανικού κόμματος «Λιβανικές Δυνάμεις», θεωρείται από λιβανέζους πολιτικούς αναλυτές ως ο επικρατέστερος υποψήφιος για την προεδρία της χώρας, κυρίως επειδή χαίρει της στήριξης μεγάλης μερίδας των τοπικών χριστιανικών κοινοτήτων. Ωστόσο, ο εξαιρετικά οξύς πολιτικός του λόγος - που έχει επανειλημμένως στραφεί ξεκάθαρα κατά της Χεζμπολάχ, ήδη από την πολύνεκρη έκρηξη στο λιμάνι της Βηρυτού τον Αύγουστο του 2020 – θεωρείται από τους επικριτές του ως «υπέρμετρα διχαστικός», κάτι που θα μπορούσε να οδηγήσει τον Λίβανο ακόμα σε έναν νέο εμφύλιο σπαραγμό. Είναι χαρακτηριστικό ότι το περασμένο Σαββατοκύριακο, το πολιτικό σκέλος της Χεζμπολάχ κατέστησε σαφές ότι θα ασκήσει βέτο κατά της υποψηφιότητάς του. Επομένως, οι πιθανότητες επιτυχίας του Σαμίρ Τζατζα σαφώς περιορίζονται.
Η υποψηφιότητα του αρχηγού των λιβανικών ενόπλων δυνάμεων, Ζοζέφ Αούν, εκτιμάται πως συγκεντρώνει τις περισσότερες πιθανότητες επιτυχίας. Δημοσιογραφικές διαρροές των τελευταίων εβδομάδων έχουν καταδείξει με σαφήνεια ότι θεωρείται «ο εκλεκτός» των ΗΠΑ και της Γαλλίας. Αντίστοιχες ενδείξεις έχουν διαφανεί και από ειδησεογραφικά μέσα της Σαουδικής Αραβίας, σχολιάζοντας τις επαφές του Άμος Χόχσταϊν στο Ριάντ. Συγκεκριμένα, ο Χόχσταϊν, προτού προσγειωθεί προχθές (6/1) στη Βηρυτό, ολοκλήρωσε τις επαφές του στη σαουδαραβική πρωτεύουσα, έχοντας συναντηθεί με τον Πρίγκιπα Γιαζίντ Μπιν Φαρχάν, αδελφό του Σαουδάραβα υπουργού Εξωτερικών, ο οποίος πρόσφατα ορίσθηκε να διαχειρίζεται προσωπικά τις σχέσεις με την Βηρυτό. Παράλληλα, πληροφορίες φέρουν και την Αίγυπτο να ικανοποιείται με αυτήν την επιλογή.
Πάντως, τίποτα δεν πρέπει να θεωρείται βέβαιο για την έκβαση της αυριανής ψηφοφορίας, καθότι υπάρχουν και άλλες, πρόσθετες υποψηφιότητες, οι οποίες δεν αποκλείεται να είναι σε θέση να προκαλέσουν την έκπληξη της τελευταίας στιγμής.
Συνολικά 128 βουλευτές καλούνται να συμμετάσχουν στην αυριανή εκλογή προέδρου
Συγκαλείται αύριο το Κοινοβούλιο του Λιβάνου για να εκλέξει τον νέο πρόεδρο της χώρας. Δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει αυτό. Ωστόσο, όλα δείχνουν ότι οι παρούσες συνθήκες είναι πλέον κατάλληλες για να δοθεί ένα τέλος σε μία μακρά περίοδο συνταγματικής και πολιτικής κρίσης στη Δημοκρατία του Λιβάνου, η οποία δεν έχει πρόεδρο από τον Οκτώβριο του 2022. Ύστερα, όμως, από ένα δραματικό 2024, που αποδυνάμωσε τόσο το πολιτικό, όσο (κυρίως) το στρατιωτικό σκέλος της φιλοϊρανικής οργάνωσης Χεζμπολάχ, φαίνεται πως το πλήρωμα του χρόνου έφτασε.
Μάλιστα, δεν θα ήταν υπερβολή να ειπωθεί ότι χωρίς τη συμφωνία της 60ήμερης προσωρινής εκεχειρίας, η οποία μεταξύ άλλων «αναγκάζει» τον τακτικό λιβανικό στρατό να ανακτήσει τον έλεγχο του νοτίου Λιβάνου και να συστήσει ένα νέο θεσμικό πλαίσιο που θα καθορίζει τις αρμοδιότητές του, δεν θα ήταν καθόλου σίγουρο ότι θα πραγματοποιείτο η αυριανή κρίσιμη συνεδρίαση του Κοινοβουλίου για την ανάδειξη προέδρου.
Στιγμιότυπο από παλαιότερη επίσκεψη του Άμος Χόχσταϊν στη ΒηρυττόΑξίζει να σημειωθεί ότι οι ΗΠΑ φέρονται να έχουν δεσμευθεί να χορηγήσουν 100 εκατομμύρια δολάρια για την ενίσχυση του λιβανικού στρατού, όπως αποκαλύφθηκε χθες (7/1) από απόρρητο έγγραφο που δημοσιοποίησε το πρακτορείο Reuters. Δεν είναι τυχαίο ότι, ήδη από τις 6 Ιανουαρίου βρίσκονται στη Βηρυτό τόσο ο Αμερικανός διαμεσολαβητής Άμος Χόχσταϊν, ως επίσης και ο ειδικός απεσταλμένος του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν, Ζαν Υβ Λε-Ντριάν, συνοδευόμενοι από διπλωμάτες δυτικών χωρών που παρακολουθούν πολύ στενά τα λιβανικά δρώμενα.
Ποιοι είναι οι επικρατέστεροι υποψήφιοι
Όπως ορίζει το ιδιότυπο πολιτικό σύστημα, που διέπεται από την αρχή του Κοινοτισμού, ο εκάστοτε Πρόεδρος του Λιβάνου πρέπει να προέρχεται από την Κοινότητα των Μαρωνιτών και σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά εδώ και καιρό στα τοπικά ΜΜΕ, τρεις είναι οι επικρατέστεροι υποψήφιοι.
Ο Σλιμάν Φραντζίε, ο οποίος κατάγεται από τον βόρειο Λίβανο, θεωρείται ότι είναι ο εκλεκτός του πολιτικού σκέλους της Χεζμπολάχ. Πέραν αυτού, είναι γνωστοί οι στενοί δεσμοί του με το πάλαι ποτέ καθεστώς Άσαντ της Συρίας. Κατά το παρελθόν η υποψηφιότητά του δεν είχε καταφέρει να συγκεντρώσει την πλειοψηφία των κομμάτων που εκπροσωπούνται στο Κοινοβούλιο. Μετά την κατάρρευση του καθεστώτος Άσαντ, αλλά και όσα πολλά προηγήθηκαν φέρνοντας σε εξαιρετικά δύσκολη θέση την Χεζμπολάχ, η υποψηφιότητά του εκτιμάται ως τουλάχιστον προβληματική.
Στρατιωτικές περίπολοι και αφίσες της Χεζμπολάχ στη Βηρυττό πριν τις εκλογές του 2022Από την άλλη πλευρά, ο Σαμίρ Τζάτζα, ηγέτης του χριστιανικού κόμματος «Λιβανικές Δυνάμεις», θεωρείται από λιβανέζους πολιτικούς αναλυτές ως ο επικρατέστερος υποψήφιος για την προεδρία της χώρας, κυρίως επειδή χαίρει της στήριξης μεγάλης μερίδας των τοπικών χριστιανικών κοινοτήτων. Ωστόσο, ο εξαιρετικά οξύς πολιτικός του λόγος - που έχει επανειλημμένως στραφεί ξεκάθαρα κατά της Χεζμπολάχ, ήδη από την πολύνεκρη έκρηξη στο λιμάνι της Βηρυτού τον Αύγουστο του 2020 – θεωρείται από τους επικριτές του ως «υπέρμετρα διχαστικός», κάτι που θα μπορούσε να οδηγήσει τον Λίβανο ακόμα σε έναν νέο εμφύλιο σπαραγμό. Είναι χαρακτηριστικό ότι το περασμένο Σαββατοκύριακο, το πολιτικό σκέλος της Χεζμπολάχ κατέστησε σαφές ότι θα ασκήσει βέτο κατά της υποψηφιότητάς του. Επομένως, οι πιθανότητες επιτυχίας του Σαμίρ Τζατζα σαφώς περιορίζονται.
Η υποψηφιότητα του αρχηγού των λιβανικών ενόπλων δυνάμεων, Ζοζέφ Αούν, εκτιμάται πως συγκεντρώνει τις περισσότερες πιθανότητες επιτυχίας. Δημοσιογραφικές διαρροές των τελευταίων εβδομάδων έχουν καταδείξει με σαφήνεια ότι θεωρείται «ο εκλεκτός» των ΗΠΑ και της Γαλλίας. Αντίστοιχες ενδείξεις έχουν διαφανεί και από ειδησεογραφικά μέσα της Σαουδικής Αραβίας, σχολιάζοντας τις επαφές του Άμος Χόχσταϊν στο Ριάντ. Συγκεκριμένα, ο Χόχσταϊν, προτού προσγειωθεί προχθές (6/1) στη Βηρυτό, ολοκλήρωσε τις επαφές του στη σαουδαραβική πρωτεύουσα, έχοντας συναντηθεί με τον Πρίγκιπα Γιαζίντ Μπιν Φαρχάν, αδελφό του Σαουδάραβα υπουργού Εξωτερικών, ο οποίος πρόσφατα ορίσθηκε να διαχειρίζεται προσωπικά τις σχέσεις με την Βηρυτό. Παράλληλα, πληροφορίες φέρουν και την Αίγυπτο να ικανοποιείται με αυτήν την επιλογή.
Πάντως, τίποτα δεν πρέπει να θεωρείται βέβαιο για την έκβαση της αυριανής ψηφοφορίας, καθότι υπάρχουν και άλλες, πρόσθετες υποψηφιότητες, οι οποίες δεν αποκλείεται να είναι σε θέση να προκαλέσουν την έκπληξη της τελευταίας στιγμής.
Γαβριήλ Χαρίτος - Ιερουσαλήμ
Tags
ΔΙΕΘΝΗ
