Για πάντα νέοι; Ποια είναι η πρωτεΐνη του γήρατος

Γκρίζα μαλλιά, ρυτίδες, φθορά – υπεύθυνη για όλα αυτά είναι η πρωτεΐνη AP2A1. Θα μπορούσε λοιπόν η επιστήμη να βάλει φρένο σε ασθένειες που οφείλονται στο γήρας;


Βρέθηκε η πρωτεΐνη που κρύβεται πίσω από τη γήρανση

«Οὐ γάρ ἔρχεται μόνον»… Για τον λόγο αυτό η ανθρωπότητα αναζητά εδώ και αιώνες πηγές νεότητας, ελιξίρια ή καταφεύγει σεακριβά προϊόντα αντιγήρανσης που υπόσχονται αιώνια νεότητα
Ερευνητές από την Ιαπωνία ανακάλυψαν τώρα μια πρωτεΐνη που ευθύνεται για τη διαδικασία της γήρανσης. Εάν αυτή μπλοκαριστεί, η κυτταρική γήρανση μπορεί να επιβραδυνθεί ή ακόμη και να αντιστραφεί.
Οι άνθρωποι θα μπορούσαν έτσι όχι μόνο να ζήσουν περισσότερο, αλλά να καθυστερήσουν και τη φθορά: Ασθένειες που σχετίζονται με την ηλικία, όπως η οστεοπόρωση, οι καρδιοπάθειες, ορισμένοι τύποι καρκίνου ή οι νευροεκφυλιστικές ασθένειες, θα μπορούσαν επίσης να μετριαστούν. Κάποιες ασθένειες μάλιστα ίσως να είναι δυνατόν να προληφθούν πριν ακόμη εμφανιστούν τα πρώτα συμπτώματα.

Η πρωτεΐνη AP2A1 και η δράση της

Η ανακάλυψη της πρωτεΐνης θα μπορούσε, εκτός από τις θεραπείες αντιγήρανσης, να συμβάλει ουσιαστικά και στη βελτίωση της υγείας

Κατά τη διαδικασία της γήρανσης, τα κύτταρα γίνονται σταδιακά όλο και πιο ανενεργά. Δεν διαιρούνται πλέον, αλλά ούτε και πεθαίνουν. Αυτή η κατάσταση είναι γνωστή ως κυτταρική γήρανση.
Τα γερασμένα κύτταρα δεν είναι απλώς τα γηραιότερα, όπως λέει και η ονομασία τους, αλλά και αισθητά μεγαλύτερα. Πιθανότατα αυτό οφείλεται σε πρωτεΐνες που παχαίνουν τις λεγόμενες ινώδεις δομές (stress fibers) στα κυτταρικά τοιχώματα, καθιστώντας τα κύτταρα λιγότερο ευκίνητα.
«Ένα συναρπαστικό στοιχείο είναι ότι οι οι ινώδεις δομές στα γερασμένα κύτταρα είναι πολύ πιο παχιές από ό,τι στα νεαρά κύτταρα, κάτι που υποδηλώνει ότι οι πρωτεΐνες σε αυτές τις ίνες ενισχύουν τη διατήρηση του μεγέθους τους», εξηγεί ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Πιραουάν Τσαντατσοτικούλ.

Από πίσω κρύβεται μία πρωτεΐνη: Οι ερευνητές κατάφεραν να ταυτοποιήσουν την AP2A1 (Adaptor Protein Complex 2, Alpha 1 Subunit), η οποία εμφανίζεται κυρίως στα γερασμένα κύτταρα.
«Η καταστολή της AP2A1 στα μεγαλύτερα κύτταρα αντιστρέφει τη διαδικασία της γήρανσης και προάγει την ανανέωση των κυττάρων, ενώ η ενισχυμένη παρουσία της AP2A1 στα νεαρά κύτταρα επιταχύνει τη γήρανση», δήλωσε ο Σίντζι Ντεγκούτσι, επικεφαλής της μελέτης.
Είναι σίγουρο ότι θα χρειαστεί χρόνος έως ότου αυτά τα ευρήματα βρουν κάποια πρακτική εφαρμογή. Ωστόσο, εκτός από την ανάπτυξη προϊόντων αντιγήρανσης, η ανακάλυψη αυτή θα μπορούσε να συμβάλει ουσιαστικά στην παράταση της ζωής αλλά και στη βελτίωση της υγείας. Κι αυτό επειδή δεν ασχολείται απλώς με τα τυπικά συμπτώματα της γήρανσης, αλλά αντιμετωπίζει τις αιτίες που βρίσκονται στα κύτταρα και στις οποίες οφείλεται η διαδικασία της γήρανσης.

Αλεξάντερ Φρόιντ
Πηγή:
AP2A1 modulates cell states between senescence and rejuvenation
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0898656825000294?via%3Dihub