"Πάμε πλατεία..." Δύο χιλιοειπωμένες λέξεις Γιαννιωτών για το...νυφοπάζαρο της πλατείας.(& φωτό)

                         φωτο: 1913 πλατεία γεμάτη στρατιώτες και πολίτες για την απελευθέρωση της πόλης

φωτο:Κυριακάτικη πρωϊνή βόλτα αρχές της 10ετίας του'50, σε έγχρωμη φωτογραφία που τράβηξαν ξένοι περιηγητές, Δεξιά το ξενοδοχείο "Αβέρωφ" που στη συνέχεια κατεδαφίστηκε, (εκεί που μεχρι πρόσφατα είχε τα τραπεζάκια του στην πλατειούλα το "Διεθνές"), και αριστερά καταστήματα κάτω απο το "Ίλιον". Η πρωϊνή βόλτα δεν είχε έντονο το στοιχείο του νυφοπάζαρου, σε αντίθεση με την βραδυνή. Ήταν περισσότερο οικογενειακή ή φιλική...

---------------------------------
Πόσοι θυμάστε το νυφοπάζαρο της πλατείας… Αν υπήρχε σήμερα, κάθε Σαββατοκύριακο οι Γιαννιώτες θα έκαναν την βόλτα τους πάνω κάτω από την πλατεία του Δημαρχείου, μέχρι το τέλος της Νομαρχίας, Αρχικά σε όλη την διαδρομή διακόπτονταν η κυκλοφορία των αυτοκινήτων, αλλά στη συνέχεια, εκεί που σήμερα είναι η νησίδα, είχαν τοποθετηθεί σιδερένια κολονάκια και η μισή διαδρομή, αφήνονταν για τα αυτοκίνητα. Αυτή ήταν και η αιτία που σταδιακά μειώθηκε η βόλτα, ο χώρος δεν επαρκούσε και οι Γιαννιώτες καταλάμβαναν την πλατεία με το συντριβάνι και τους έγχρωμους προβολείς ή το καλοκαίρι το νυφοπάζαρο μεταταφέρονταν στον Μώλο.

φωτο: Άγημα για την υποστολή της σημαίας στην πλατεία, στο κτίριο της 8ης Μεραρχίας...

Κλασσικές εικόνες του νυφοπάζαρου…. Μπροστά τα κορίτσια πιασμένα αγκαζέ, …χαχανίζοντας θορυβωδώς χαριτωμένα (πολλά με τις γαλάζιες ποδιές του σχολείου) και κοιτάζοντας χαμογελαστά τους νεαρούς που τα ακολουθούσαν «κατά πόδας» σαν γνήσια... καμάκια… Εκεί και οι εξοδούχοι φαντάροι που κρατούσαν τον μπερέ στο χέρι για να φαίνεται η κόμη με το μπριγιόλ… Παντού η μυρωδιά του αφτερ σέϊβ της Old spice, στα χείλη το τσιγάρο «Παλλάς» η «Οld Navy” (μόνο για εξόδους αυτά). Απαραίτητο συμπλήρωμα το φυστικάκι, οι κολοκυθόσποροι ή ηλιόσποροι, όλα βουτηγμένα στο αλάτι…
Έξω από το «Διεθνές» οι καλοντυμένοι «γαμπροί» όρθιοι με το τσιγάρο στο χέρι, παρακολουθούσαν την κίνηση, επέλεγαν και όταν εντόπιζαν θηλυκά της προτίμησής τους, αναμιγνύονταν στο πλήθος, ακολουθώντας τα και ξεκινούσαν το «ψηστήρι» με την κλασσική ατάκα… «Καλησπέρα κορίτσια ..Να κάνουμε μαζί την βόλτα? Να κεράσουμε παγωτό ή να πάμε σινεμά?».
Κι όμως, αρκετοί/ες βρήκαν το ταίρι τους στο νυφοπάζαρο της πλατείας… Πόσα χιλιόμετρα είχαμε κάνει όλοι μας πάνω – κάτω στο νυφοπάζαρο? Αμέτρητα… Δεν υπήρχε νέος ή νέα που να μη έκανε αυτή την διαδρομή….

φωτο: Στη 10ετία του¨50, ίσως και παλιότερα απο τα ζαχαροπλαστεία, τραπεζάκια για ...δύο, όπου κατέληγαν για γκαζόζα ή μπακλαβά, οι γνωριμίες του νυφοπάζαρου...

Κι αναμεσά τους οικογένειες, που συνήθως κατέληγαν στην «Όαση». Τότε μας φαίνονταν κάτι το συνηθισμένο και απαραίτητο… Σήμερα το νοσταλγούμε.. Ήταν και μια ευκαιρία συνάντησης με γνωστούς, συγγενείς και φίλους, που όλοι κατευθύνονταν τα βράδυα, κυρίως Σαββατοκύριακα στην βόλτα της πλατείας, που άρχιζε από νωρίς το απόγευμα και τις Κυριακές ή γιορτές, από το πρωί. Λοιπόν? Τι σας θύμισα τώρα…
Τότε που τα Γιάννινα ήταν ανθρώπινα και οι περισσότεροι γνωριζόμασταν μεταξύ μας… Τότε που το νυφοπάζαρο ήταν …αξιοθέατο για τους ξένους που έβγαζαν φωτογραφίες (σαν αυτή που δημοσιεύω) και μετέφεραν τις εμπειρίες στις χώρες τους. Το καλοκαίρι, ξένες έμπαιναν στο «παιχνίδι» του νυφοπάζαρου και τρεις που γνωρίζω, ζούν σήμερα στα Γιάννινα, αφού εκεί γνώρισαν τους εκλεκτούς τους… Δυστυχώς στα τέλη της 10ετίας του΄70, τα αυτοκίνητα εκτόπισαν το νυφοπάζαρο, μέχρι που το κατήργησαν οριστικά…

Πάμε τώρα σε μια φωτογραφική ξενάγηση της τότε πλατείας και των ...πέριξ.

1953 Κεντρική πλατεία με την πιάτσα των ταξί μπροστά στο ρολόϊ

φωτο: 1945 η κεντρική πλατεία....Από τότε συρρικνώθηκε αισθητά κυρίως προς την πλευρά της Δωδώνης με την ανέγερση του Δικαστικου Μεγάρου κ.λ.π.

"Πάμε πλατεία..."...Δύο λέξεις χιλιοειπωμένες απο όλους τους Γιαννιώτες, αφού αυτή ήταν το σημείο αναφοράς πολύ πριν τον 19ο αιώνα. Στην πλατεία για την καθιερωμένη βόλτα γνωστή και σαν "νυφοπάζαρο", εκεί για θέατρο, αργότερα κινηματογράφο, για τις εθνικές και τοπικές γιορτές, για το ζαχαροπλαστείο, για τις πολιτικές συγκεντρώσεις, για διαδηλώσεις, για υποδοχή του ελληνικού στρατού στην απελευθέρωση, για...για...για...



φωτο:1900. Η πλατεία επεκτείνονταν μέχρι τα "Λιθαρίτσια" συνέχεια της συγκέντρωσης των πολιτών...

Το ευτύχημα είναι οτι πάντα οι Γιαννιώτες, είχαν αγάπη στην φωτογραφία και άφησαν αρχεία στις οικογένειές τους με πραγματικά ντοκουμέντα για την πόλη, για να μπορούμε εμείς σήμερα να βλέπουμε την πόλη του παρελθόντος και σε πολλές περιπτώσεις την ζωή των Γιαννιωτών μέσα απο διάφορες δραστηριότητες.

ΦΩΤΟ:Πλατεία-Τα ξενοδοχεία Ίλιον και Ακροπόλ, το πρακτορείο εφημερίδων Τσούρνου, σημεία αναφοράς σε αυτό το σημείο της κεντρικής πλατείας...

Επίσης πάντα τα Γιάννινα, επισκέπτονταν σημαντικοί ξένοι περιηγητές, φωτογράφοι, συγγραφείς κ.λ.π. που επίσης άφησαν στην πόλη σημαντικά φωτογραφικά ντοκουμέντα και περιγραφές...
Σύντομο φωτογραφικό ταξίδι στα Γιάννινα του παρελθόντος λοιπόν...

φωτο: 1906, το κτίριο της 8ης Μεραρχίας....

φωτό: Η κάτω πλατεία μπροστά στο κτίριο της 8ης Μεραρχίας. Το ρολόι απο εκεί, μεταφέρθηκε
στη συνέχεια στη σημερινή του θέση.

ΦΩΤΟ: Το ρολόϊ στην αρχική του θέση, μπροστά στο ξενοδοχείο "Αβέρωφ"...

φωτο: Ο κινηματογράφος "Ορφέας" ο μεγαλύτερος στην πόλη μέχρι την ανέγερση του "Παλλαδίου", είχε πάντα και ιδιαίτερα τα Σαββατοκύριακο κοσμοσυρροή. Πόσο μάλλον όταν στην οθόνη του "έπαιζε" κάποια μεγάλη επιτυχία. Στον "Ορφέα" προβλήθηκε για πρώτη φορά και τρισδιάστατη έγχρωμη ταινία...

φωτο: Μέχρι την έναρξη ανέγερσης πολυκατοικιών στο κέντρο των Ιωαννίνων, αυτή ήταν η
εικόνα στην πλατεία της "Αίγλης" στην αρχή της Ναπ. Ζέρβα....Επι δημαρχίας Φρόντζου, υπήρξε σκέψη για την ανέγερση του πνευματικού κέντρου της πόλης. Ευτυχώς αντέδρασαν οι πάντες και η πλατειούλα τη...γλίτωσε.

φωτο: "Όαση" 1949....


φωτο: 1944 διαδήλωση στην κάτω πλατεία...

φωτο: 1945, πανοραμική της πλατείας...


φωτο:Ακόμη και οι φυλακές "Φιξ" ήταν σε απόσταση αναπνοής απο την πλατεία της πόλης...

Γ.ΚΥΡ. -ALL NEWS EPIRUS