Ο κατάλογος με τους υποψηφίους των αυτοδιοικητικών εκλογών στις 31 Μαρτίου είναι έτοιμος. Η μάχη για το κόμμα του Ερντογάν κρίνεται στις μεγαλουπόλεις. Αν κερδίσει η αντιπολίτευση, θα είναι η αρχή του τέλους για το ΑΚΡ.
Τους περασμένους μήνες στο δημόσιο διάλογο για την εσωτερική πολιτική πρυτάνευσε κυρίως το ερώτημα, ποια στρατηγική ακολουθεί η αντιπολίτευση εναντίον των υποψηφίων του Ερντογάν, δηλαδή του τούρκου προέδρου και του κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP). Από τις 19 Φεβρουαρίου διαφάνηκε κάποια απάντηση. Οι ζυμώσεις ανάμεσα στα επιμέρους κόμματα τελείωσαν, οι λίστες των υποψηφίων παραδόθηκαν στην Εφορευτική Επιτροπή.
Πρόκληση για το ΑΚΡ
Πολλοί εμπειρογνώμονες βλέπουν τις εκλογές για την τοπική αυτοδιοίκηση ως σημείο καμπής. Μέχρι τώρα το ΑΚΡ έδινε την εικόνα ενός αήττητου κόμματος. Σε περίπτωση που η αντιπολίτευση καταφέρει να στείλει δημάρχους σε μεγάλες πόλεις και μαζί να κερδίσει σε πολιτική και οικονομική επιρροή, αυτό θα ισοδυναμούσε με ρήγμα στην εικόνα του κυβερνώντος κόμματος. Πολιτικοί με μεγάλη εμπειρία κυβερνούν στην Κωνσταντινούπολη και την Άγκυρα. Μόνο στην Κωνσταντινούπολη η συμμετοχή στο ΑΕΠ της χώρας αντιπροσωπεύει το 31,2%, στην Άγκυρα το 9%. Το 37% των κρατικών εσόδων προέρχονται από τις δύο αυτές μεγαλουπόλεις. Πολλοί συμφωνούν με το παλιό ρητό ότι ο δρόμος προς την εξουσία περνά μέσα από το αξίωμα του δημάρχου. Ήταν ο δρόμος που διάβηκε ο πρόεδρος Ερντογάν όταν ξεκίνησε την πολιτική του καριέρα ως δήμαρχος Κωνσταντινούπολης από το 1994 με 1998. Και στις 13 εκλογικές αναμετρήσεις, που έγιναν από τις βουλευτικές εκλογές του 2002, νικητής βγήκε το ΑΚΡ. Στις 3 τελευταίες αυτοδιοικητικές εκλογές όμως το κόμμα βγήκε εξασθενημένο. Αυτό παίρνει η αντιπολίτευση ως βάση και ελπίζει σε ένα θετικό για αυτή αποτέλεσμα.
Σε περίπτωση που το κόμμα του Ερντογάν χάσει στις μεγάλες πόλεις, πολλοί βλέπουν την αρχή του τέλους του. Το ΑΚΡ στρέφεται προς άγραν κυρίως συντηρητικών ψηφοφόρων με ιδεολογικά επιχειρήματα, ανεξαρτήτως του πόσο εσφαλμένα μπορεί να είναι. Ένας υποψήφιος του ΑΚΡ είπε ότι σε περίπτωση που χάσει το κόμμα, οι γυναίκες με μαντήλα στο κεφάλι δεν θα μπορούν να κυκλοφορούν ελεύθερα στο δρόμο. Ο ίδιος ο Ερντογάν είπε μάλιστα ότι ενδεχόμενη νίκη, θα ήταν η απάντηση σε ξένες δυνάμεις. Ενδόμυχα γνωρίζει ότι η οικονομική κρίση μπορεί να του κοστίσει πολλές ψήφους. Και αναγκάζεται να υιοθετήσει μετριοπαθή τόνο απέναντι στην αντιπολίτευση καλώντας όλους να εκφράσουν ελεύθερα αυτό που πιστεύουν και θέλουν να πουν.
Η μάχη στις μεγάλες πόλεις
Και για να αποκτήσει ερείσματα στους μη θρησκευόμενους σε πόλεις όπως τη Σμύρνη και τη Κωνσταντινούπολη, προσπαθεί το ΑΚΡ, κόμμα με βαθιές θρησκευτικές ρίζες, να εμφανίσει ένα ανεκτικό πρόσωπο και δεν καταδικάζει την κατανάλωση αλκοόλ. Την ίδια τακτική, αλλά από άλλο σημείο εκκίνησης, ακολουθεί και το Λαϊκό Ρεπουμπλικανικό Κόμμα CHR, το μεγαλύτερο της αντιπολίτευσης. Στην συντηρητική πόλη Ικόνιο κατεβάζει ως υποψήφια τη μοναδική γυναίκα με μαντήλα στο κεφάλι. Ο Οτσέρ Σενστάρ είναι επικεφαλής του Ινστιτούτου Δημοσκοπήσεων Metropol. Σύμφωνα με τις τελευταίες σφυγμομετρήσεις η διαφορά ανάμεσα στα κόμματα είναι οριακή. «Ωστόσο οι τελευταίες οικονομικές εξελίξεις θα επηρεάσουν τις αποφάσεις των ψηφοφόρων, ακόμη και οι δεξιοί δεν είναι ικανοποιημένοι με την κατάσταση» αναφέρει. Αυτό το γνωρίζει ο Ερντογάν και γι αυτό συνεχίζει τη λεγόμενη «λαϊκή συμμαχία» με το ακροδεξιό Κόμμα Εθνικιστικο Κόμμα MHP.
Αλλά και τα κόμματα της αντιπολίτευσης έχουν συμπτύξει συμμαχία με επικεφαλής το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα. Σύμφωνα με τελευταία δημοσκόπηση του Ινστιτούτου ORC τα δύο μεγάλα κόμματα έχουν μειώσει σημαντικά τη διαφορά τους. Κατά τον Καντίρ Αταλάι του Ινστιτούτου Δημοσκοπήσεων ΡIAR, το ΜΗΡ έρχεται πρώτο στην Άγκυρα με οριακή διαφορά. Παράγοντες όπως η ασθενής οικονομία, η πολιτική αστάθεια, η αποτυχία του δημοκρατικού μηχανισμού, οι περιορισμοί της ελευθερίας άποψης και τα πολιτικά δικαιώματα ενδέχεται να επηρεάσουν το εκλογικό αποτέλεσμα. Τυχόν επικράτηση των αντιπολιτευόμενων κομμάτων στην Άγκυρα και την Κωνσταντινούπολη, θα σήμαινε ισχυρή ώθηση σε τμήματα πολιτών που στηρίζουν την αντιπολίτευση και κατά συνέπεια στο ήμισυ της κοινωνίας.
Ενγκίν Καραμάν, dpa
Επιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου